Về tác động của phân cấp quản lý đến địa vị pháp lý của chính quyền địa phương trong đổi mới tổ chức hoạt động bộ máy nhà nước

Phân cấp quản lý là yêu cầu quan trọng khách quan nhằm đáp ứng đòi hỏi của công cuộc đổi mới đất nước, của yêu cầu xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Đặc biệt phân cấp quản lý thực hiện đòi hỏi của nhiệm vụ tiếp tục đổi mới tổ chức, hoạt động của bộ máy nhà nước nhằm phát huy tính năng động, sáng tạo, quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm của địa phương trên cơ sở phân định rõ, cụ thể nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của mỗi cấp chính quyền trong bộ máy chính quyền nhà nước theo nguyên tắc hiệu quả, việc nào, cấp nào sát thực tế hơn, giải quyết kịp thời và phục vụ tốt hơn các yêu cầu của tổ chức và nhân dân thì giao cho cấp đó thực hiện, đồng thời bảo đảm sự quản lý tập trung, thống nhất và thông suốt của Chính phủ, tăng cường kỷ luật, kỷ cương nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Nhà nước ta đã có nhiều giải pháp tích cực, cụ thể để đổi mới phân cấp giữa trung ương và địa phương như Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân các cấp đã được tăng thêm thẩm quyền trách nhiệm trong việc quyết định quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, quyết định dự án đầu tư trong nước và đầu tư nước ngoài, phân bổ và điều hành ngân sách địa phương, quản lý đất đai, tài nguyên, doanh nghiệp, quản lý các hoạt động sự nghiệp và quyết định một số vấn đề về tổ chức bộ máy, cán bộ. Những giải pháp đó đã phát huy tính chủ động, sáng tạo của chính quyền địa phương, khai thác các nguồn lực góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, phục vụ tốt hơn cho nhu cầu của tổ chức và lợi ích của nhân dân.

Tuy nhiên, phân cấp quản lý là một quá trình phức tạp vừa có tác động tích cực đến quá trình hoạch định chính sách về quản lý, vừa chứa đựng những mâu thuẫn, phản ánh tâm lý cục bộ, khả năng phân tán, tính vô chính phủ, nhưng tác động tích cực vượt trội của nó với sự phát triển về mọi mặt của quốc gia vẫn là chủ yếu. Nên chỉ khi được hoạch định đúng và tổ chức thực hiện một cách phù hợp, hiệu quả thì phân cấp quản lý mới có thể thúc dẩy sự phát triển. Ngược lại, nếu tiến hành phân cấp một cách vội vàng, thiếu nghiên cứu, cân nhắc thì có thể gây tác động tiêu cực, thậm chí gây tác hại đến sự phát triển của đất nước.

Vì vậy, việc nghiên cứu vấn đề này là một trong những vấn để cấp thiết trong quá trình đẩy mạnh xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam mà Đảng ta đã chỉ ra trong Văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XI.

Để đáp ứng nhu cầu của bạn đọc có được tài liệu tham khảo hữu ích trong vấn đề nêu trên, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật xuất bản cuốn sách Về tác động của phân cấp quản lý đến địa vị pháp lý của chính quyền địa phương trong đổi mới tổ chức, hoạt động bộ máy nhà nước (Sách chuyên khảo) của TS. Trần Thị Diệu Oanh, công tác tại Học viện Hành chính quốc gia nhằm mục đích phân tích, làm rõ những nội dung nêu trên của phân cấp quản lý, cũng như đưa ra một số giải pháp thiết thực để đẩy mạnh và tăng cường hiệu quả của phân cấp quản lý trong tiến trình cải cách bộ máy nhà nước ta.

Xin giới thiệu cuốn sách với bạn đọc.

Tháng 9 năm 2013

NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA - SỰ THẬT