Tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về giáo dục (646):
Đại học thì cần kết hợp lý luận khoa học với thực hành, ra sức học tập lý luận và khoa học tiên tiến của các nước, kết hợp với thực tiễn nước ta để thiết thực giúp ích cho công cuộc xây dựng nước nhà. Trung học thì cần đảm bảo cho học trò những tri thức phổ thông chắc chắn, thiết thực, thích hợp với nhu cầu và tiến đồ xây dựng nước nhà...
Bản tuyên ngôn toàn câu về giáo dục đại học trong thế kỷ 21 do UNESCO công bỏ mang nội dung: Các trường đại học nên giáo dục zinh viên trở thành các công dân được thông tin tốt, tích cực, tận tuy và có khả năng độc lập suy nghĩ, phân tích các vấn đề của xã hội, áp dụng chúng và chịu trách nhiệm trước xã hội (55a).
Giáo dục thế giới đi vào thế kỷ 21 dựa trên bốn cột trụ: học để biết, học để làm, học để cùng chung sống và học để tự khẳng định mình (15). Hiện nay trên sách báo nhiều nước đã xuất hiện khái niệm người công dân toàn cầu (56g), điều đó có nghĩa là chúng ta phải suy nghĩ về mục tiêu, chiến lược của hoạt động giáo dục, một hoạt động- xót cho đến cùng- dù ở một mảnh đất nào, cũng sẽ chịu trách nhiệm lớn nhất đối với sự hình thành tư cách và phẩm chất người công dân trên mảnh đất đó.
Xuất phát từ thực tiên nước ta, với mục tiêu kinh tế - xã hội rõ ràng, người công dân toàn cầu trong điều kiện Việt Nam phải như thế nào để đáp ứng được sự phát triển của đất nước, nói cách khác, nến giáo dục nói chung và giáo dục chuyên nghiệp phải ra sao để đạt mục đích đã định hướng, hoà nhập với cộng đồng khu vực và thế giới.
Các báo cáo tham luận tại Diễn đàn Quốc tế về Giáo dục Việ Nam “Đổi mới Giáo dục đại học (GDĐH) và hội nhập quốc tế” họp tạ Hà Nội trong các ngày 22, 23/6/2004 (116, tr. 6, 8, 9):
Xu thế của GDĐH Việt Nam là dần dần chuyển từ nến giáo dục tinh hoa sang nền giáo dục cho số đông (giáo dục đại chúng)...
Mở các chương trình dạy nghề bậc cao;... phân luồng các chương trình GDĐH theo hai hướng: chương trình định hướng nghiên cứu (truyền thống) và chương trình định hướng thực hành, ứng dụng và nghề nghiệp (mới); ... náng tỷ trọng giáo dục định hướng thực hành và dạy nghề bậc cao trong toàn hệ thống giáo dục đại học - cao đẳng lên gấp 4-5 lần giáo dục định hướng nghiên cứu.
Nền giáo dục chuyên nghiệp nước ta đã có trên 50 năm phát triển theo nhiều giai đoạn khác nhau. Các nhà giáo dục học cũng đã tham khảo nhiều sách báo nước ngoài để tìm hiểu những đặc thù của lý luận giáo dục chuyên nghiệp. Tuy nhiên, việc nghiên cứu có hệ thống lý luậr giáo dục chuyên nghiệp còn bị hạn chế, chưa có những quan điểm thống nhất về nội dung và phương pháp.
Tác giả cố gắng trình bày một số vấn đề về lý luận giáo dục chuyên nghiệp và cho rằng nguyên tắc giáo dục kỹ thuật tổng hợp do V.I. Lênin đề xuất là cơ sở của giáo dục chuyên nghiệp. Đồng thời tác giả đã phân tích, tổng hợp những thông tin hiện đại về đổi mới phương pháp dạy - học trong các trường đại học và chuyên nghiệp.
Sách không tránh khỏi thiếu sót, rất mong bạn đọc góp ý, phê bình, tác giả xin chân thành cảm ơn.
Hà Nội, tháng Mạnh Xuân năm Giáp Thân (2004)
Nguyễn Quang Huỳnh