logo
  • Non nước Phú Yên

Non nước Phú Yên

Tác giả
Nguyễn Đình Tư - tựa : Nguyễn Hiến Lê

Số lượt xem : 1146

Số lượt download : 88

Ngày upload : 14/12/2023

Ngày cập nhật : 11/02/2025

Tags : Tham khảo Văn Hóa Địa lý Nghiên cứu Phú Yên

Kích thước : 14.86 MB

Số trang : 217

Đã lâu lắm tôi chưa được đọc một cuốn địa danh phương chỉ nào đầy đủ như cuốn này: ngoài những mục thường thấy trong những cuốn khác, như địa lý, lịch sử, cổ tích, nhân vật, nguồn lợi kinh tế... tác giả còn chép lại nhiều thống kê mới nhất về thời tiết, giáo dục, lại có sáng kiến ghi cả giọng nói và cách phát âm của dân quê tỉnh Phú Yên. Chỉ đọc những bản kê những sách báo tham khảo, gồm trên hai chục loại, ta cũng thấy công phu của tác giả ra sao, mà công phu đó còn là nhỏ so với công phu ông chịu đi khắp từng miền, tiếp xúc với mọi từng lớp dân chúng, gom góp những tài liệu sống như phong tục, ca dao, bài vè, câu thơ, điệu hát... đó rồi khi dẫn dắt ta thăm cảnh, ông vừa giảng giải vừa xen những tài liệu đó vào cho câu chuyện thêm vui, nhờ vậy ta có cảm tưởng được đọc một tập du ký hơn là một cuốn địa phương chỉ. Đúng như lời ông nói, ông đã “văn nghệ hóa môn sử” để chúng ta hiểu non sông hơn và yêu non sông hơn.

Khi gấp tập bản thảo lại, tôi bâng khuâng nhớ lần tôi thăm Phú Yên cách đây đã trên hai chục năm, nhớ từ những rặng dương ở Đại Lãnh tới những vườn dừa ở Sông Cầu; nhớ cảnh Hảo Sơn hùng vĩ, lạnh lẽo rùng rợn trong sương chiều, nhớ những động cát trùng trùng điệp điệp đỏ rực lên khi mặt trời mọc; nhớ ngọn Bi Sơn mà đi đến đâu tôi cũng thấy cơ hồ nó có sức hấp dẫn kỳ dị, phải chăng vì nó còn giữ di tích của vua Lê Thánh Tôn, nhớ nhất là những bãi cát vàng xinh xinh, hình bán nguyệt, viền sóng bạc, quay mặt ra những cái vũng mà nước xanh như ngọc thạch và dựa lưng vào những rặng núi cao ngất, âm u. Một đêm tôi qua Đèo Cả, đương mê man ngắm cảnh biển mênh mông nhấp nhô dưới ánh trăng thì xe lửa qua một khúc quẹo và những lớp sóng bạc bỗng biến đâu mất và trước mặt tôi hiện lên một dãy núi đen tím với một cái vùng lốm đốm mươi ngọn đèn chài đỏ trên một làn nước phẳng lặng, cảnh biển đổi thật là huyền ảo và trong một phút, tôi đã có cảm giác mọc cánh mà lên tiên.

Dọc theo miền duyên hải Phú Yên, có biết bao nhiêu những cái vũng đẹp như vậy, thực đúng như là ca dao trong miền:

Vũng Dông, vũng Lấm, vũng Chào,

Vũng Lu, vũng Sứ, chỗ nào cũng thương.

Và tôi "thương" cảnh Phú Yên ngay từ buổi đó. Đã có lần tôi dự định sẽ kiếm một khu vườn ở vũng Lắm hoặc Xuân Đài để ngắm cảnh núi non trời biển cho thỏa mắt.

Mộng đó chưa được thực hiện thì hôm nay ông Nguyễn Đình Tư vô tình nhắc nhở tôi làm cho tôi nhớ thời xưa mà lòng sinh bùi ngùi. Có cái duyên gì đây mà ông Nguyễn gởi tác phẩm đầu tiên của ông cho tôi đọc trước, mà tác phẩm đó chính là tác phẩm viết về một miền mà tôi thích, tôi mê?

Tôi ao ước cuộc đời ông đấy ông Nguyễn ạ.

Nghề Địa Chánh của ông ngày nay cũng giống với nghề Công Chánh của tôi trước kia, chí hướng của ông cũng là chí hướng của tôi trước kia. Vì trước kia tôi đã định mỗi năm đi từng chặng, thăm cho khắp miền duyên hải Trung Việt để viết một tập du kỳ nhan đề là "Theo đường thiên lý”, và tôi đã đi được từ Phan Thiết tới Qui Nhơn rồi phải ngừng vì chiến tranh, tôi lại đã viết được vài tập; nhưng rồi không hiểu có cái gì xui khiến, tôi lại bỏ cái nghề cũ nay đây mai đó giữa cảnh non sông, mà tự giam mình trong phòng sách như ngày nay, thành thử tập du ký nọ đành bỏ dở mà bản thảo thì càng xuống màu ở trong hộc tủ. Bây giờ đây, tôi già rồi, có muốn nổi lại chỉ xưa, e cũng không được nữa, nhất là trong thời buổi loạn lạc này. Thì ra, cả trong cái nghề cầm bút, dễ gì đã theo đúng chí hướng của mình. Cơ hồ như có tiền định cả. Ôi ! hôm nay sao tôi nhớ miền duyên hải Trung Việt, nhất là nhớ Phú Yên đến thế!

Thôi thì đành đợi ông xuất bản lần lần những tác phẩm của ông để mà đọc vậy. Chẳng đi được, chẳng viết được thì đọc. Ông xuất bản sơm sớm lên nhé.

Ông đã viết xong về năm tỉnh từ Khánh Hòa tới Quảng Tín, tôi mong ông viết nốt từ Khánh Hòa tới Phan Thiết, rồi từ Quảng Tín tới Quảng Trị. À, mà tới cả Quảng Bình, Hà Tỉnh... nữa chứ, sao lại không ? Ông cứ kiên nhẫn viết đi. Đừng ngại không có người đọc. Non sông của ta đẹp đẽ như vậy, công phu của tổ tiên khó nhọc như vậy mà lòng thành của ông nồng nhiệt như vậy thì thế nào chẳng có nhiều người hoan nghênh tác phẩm của ông, mà những đồng bào muốn hiểu thêm, yêu thêm nước Việt của chúng ta, chẳng nhờ ông chỉ dẫn thì nhờ ai ? Rồi ông sẽ tìm được tri kỷ ở bốn phương, sẽ có những người viết tiếp và mỗi

tỉnh trong toàn cõi, từ Hà Tiên đến Nam Quan. Và đó là niềm vui nhất của bọn cầm bút chúng ta, phải không ông ?

Ông đưa tác phẩm cho tôi coi trước là có nhã ý nhận tôi là bạn đồng chỉ của ông đấy. Tôi xin cảm ơn ông và chép lại mấy hàng này để ghi tấm lòng đó.

Sài Gòn ngày 25-1-1965

NGUYỄN HIẾN LÊ

Giáo trình khác

Gợi ý cho bạn

Điều gì xảy ra nếu như các máy chủ lớn nhất thế giới mất hết dữ liệu
08 Tháng 12

Điều gì xảy ra nếu như các máy chủ lớn nhất thế giới mất hết dữ liệu

Bạn có bao giờ tưởng tượng nếu một ngày nào đó, toàn bộ dữ liệu internet bị mất đi? Không còn email, không còn mạng xã hội, không còn tin tức, không còn video, không còn âm nhạc, không còn game, không còn gì cả. Chỉ còn lại những thiết bị điện tử vô dụng và những ký ức mờ nhạt về thế giới kỹ thuật số đã từng tồn tại.

Công nghệ Blockchain hỗ trợ trao đổi năng lượng bền vững cho các xe điện (EVs)
03 Tháng 08

Công nghệ Blockchain hỗ trợ trao đổi năng lượng bền vững cho các xe điện (EVs)

Công nghệ Blockchain đang cách mạng hóa cách năng lượng được trao đổi và giao dịch giữa các xe điện (EVs), mở ra con đường cho một tương lai bền vững hơn. Công nghệ đổi mới này cung cấp cơ chế theo dõi và chịu trách nhiệm mạnh mẽ, góp phần quan trọng vào nỗ lực giảm lượng khí thải carbon toàn cầu.

Giấc Mơ Trả Góp: Gánh Nặng Kinh Tế Đè Vai Trung Niên
14 Tháng 01

Giấc Mơ Trả Góp: Gánh Nặng Kinh Tế Đè Vai Trung Niên

Ở độ tuổi trung niên, khi những sợi tóc đầu bạc như dấu ấn của thời gian bắt đầu xuất hiện, người ta đáng lẽ ra phải bình yên tận hưởng thành quả của một đời phấn đấu. Thế nhưng, trong những góc phố âm thầm, vẫn có những bàn tay chai sạn ký vội vào các hợp đồng trả góp, gồng gánh để mua nhà, sắm xe, và nuôi con học trường quốc tế.

Nguồn Gốc Những Phát Minh Vĩ Đại Của Loài Người
24 Tháng 09

Nguồn Gốc Những Phát Minh Vĩ Đại Của Loài Người

Từ thuở ban đầu, con người đã không ngừng khám phá, sáng tạo để cải thiện cuộc sống và vượt qua những giới hạn của tự nhiên. Những phát minh vĩ đại không chỉ thay đổi cách con người sinh tồn mà còn thúc đẩy sự tiến bộ của các nền văn minh. Bài viết này sẽ điểm qua những phát minh có tầm ảnh hưởng lớn nhất trong lịch sử loài người.

Các loại ớt cay nhất thế giới
01 Tháng 11

Các loại ớt cay nhất thế giới

Bạn có biết rằng ớt cay không chỉ là một gia vị phổ biến trong ẩm thực, mà còn là một nguồn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe? Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể ăn được ớt cay, đặc biệt là những loại ớt cay nhất thế giới. Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn một số loại ớt cay nhất thế giới, cùng với độ cay và những thông tin thú vị về chúng.

6 Nghề có thể bị thay thế bởi AI trong tương lai
23 Tháng 05

6 Nghề có thể bị thay thế bởi AI trong tương lai

Trong tương lai, có một số nghề có khả năng bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo (AI), sau đây chúng ta cùng phân tích nhé

CEO thành công chia sẻ 10 cách Quản lý Thời gian hiệu quả giúp tạo cảm hứng cho các bạn trẻ
20 Tháng 07

CEO thành công chia sẻ 10 cách Quản lý Thời gian hiệu quả giúp tạo cảm hứng cho các bạn trẻ

Chào mừng bạn đến với blog của chúng tôi! Hôm nay, chúng tôi có cơ hội đặc biệt để nghe những lời khuyên quý báu từ một CEO thành công với kinh nghiệm dày dặn về quản lý thời gian và thành công trong sự nghiệp. Hãy cùng tôi trải nghiệm những cách hiệu quả giúp bạn trẻ tận dụng thời gian một cách thông minh và đạt được hiệu suất cao trong cuộc sống.

Các phân phối xác suất phổ biến trong thống kê
23 Tháng 04

Các phân phối xác suất phổ biến trong thống kê

Trong thống kê, xác suất là một trong những khái niệm cơ bản để phân tích dữ liệu. Xác suất được định nghĩa là tỷ lệ giữa số trường hợp có thể xảy ra và số trường hợp có thể xảy ra.

Giáo trình liên quan

Tag ngẫu nhiên