Nghiên cứu, phê bình một số tác giả văn học ở Thái Nguyên & trong nhà trường

Tuyển tập văn xuôi Thái Nguyên (2001 - 2006) do Hội Văn nghệ Thái Nguyên xuất bản, có 53 tác phẩm của 39 tác giả được giới thiệu, trong đó phần lớn là truyện ngắn. Ở tuyến tập này, những truyện viết về chiến tranh thường được kể lại một cách gián tiếp ở dạng ký ức, thường là những sự việc có liên quan đến hiện thực cuộc sống đời thường sau chiến tranh của các nhân vật. Tuy chưa phải là yếu tố chính trong mỗi truyện, nhưng những ký ức chiến tranh ấy ít nhiều góp phần làm cho câu chuyện giàu tinh hiện thực và có tác dụng giáo dục lòng nhân ái, tinh nhân văn cho người đọc, nhất là đối với thế hệ ra đời sau năm 1975

Thể loại truyện ngắn được nhiều bạn đọc quan tâm, yêu thích tử lâu. Nhớ lại những năm 50, thế kỷ XX, truyện ngắn của Nguyễn Công Hoan (Việt Nam), của Guy de Maupassant (Pháp) đã hấp dẫn thế hệ bạn đọc như chúng tôi đến mê say. Nguyễn Công Hoan có biệt tài về truyện ngắn trào phúng, theo khuynh hưởng hiện thực phê phản, mang ý nghĩa nhân đạo rõ rệt. Các truyện Kép Tư Bền, Ngựa người người ngựa, Đồng hào có mà mà nội dung mỗi truyện là một khía cạnh nhỏ trong cuộc sống, được nhà văn phát hiện rồi tạo nên tình huống trào phúng rất tài tỉnh. Cách kể chuyện của Nguyễn Công Hoan rất tự nhiên, rất có duyên. Môpatxăng cũng nổi tiếng về truyện ngắn hiện thực. Ông ca ngợi hành động anh hung, lòng dũng cảm tăng ẩn trong người dân binh thưởng yêu nước, như: Mụ Xôra, Lão Milông, Những tên tù binh... Ông phơi bảy sự xấu xa của xã hội tư bản như Món gia là ... Ân tượng khó quên trong tôi về truyện ngắn phân ảnh cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc ta là tập truyện Những kỷ niệm sâu sắc trong đời bộ đội và nhiều truyện ngắn khác thuộc đề tài chiến tranh được đăng tải trên tạp chí Văn nghệ quân đội ở các thập kỷ 60, 70, 80 .. thế kỷ XX

Những tác giả, tác phẩm nói trên đã đi vào ký ức tôi như là mẫu mực của thể loại truyện ngắn mà ngày nay có nha nghiên cứu xếp các tác gia, tác phẩm ấy vào loại truyện ngắn truyền thống.

...