Tiền tệ, hoạt động ngân hàng và thị trường tài chính ngày càng trở nên một trong những lĩnh vực được nhân dân và xã hội quan tâm đặc biệt, vì nó góp phần tạo ra những tiến bộ to lớn có ý nghĩa quyết định đối với lịch sử văn minh của loài người bằng cách thúc đẩy thương mại và các hoạt động kinh tế phát triển. Hàng ngày, hàng tuấn, hàng năm xã hội và nền kinh tế tổn tại, sinh hoạt và phát triển dựa trên những giao dịch liên quan đến lĩnh vực này.
Tiền tệ, hoạt động ngân hàng và thị trường tài chính không phải là một đề tài mới, bởi từ hàng trăm năm nay người ta đã nêu lên vấn đề này. Nhưng khi đã bước sang thế kỷ 21, câu hỏi lại được đặt ra: Liệu 100 năm tới lĩnh vực này có còn uy lực như thời đại hiện nay hay không?
Những ngày đang chuyển giao thế kỷ làm chúng ta tự nhiên nhìn lại những chặng đường trăm năm vừa qua và đôi khi xa hơn chút nữa để có thể nhìn đòn và đoán tìm phương hướng những chặng đường tương lai. Có lẽ từ đấy sẽ giúp nhiều cho chúng ta để đi tới hiện đại một cách độc đáo, không tách rời đất nước và nhân dân ta, và không chỉ xuất phát từ những trường phải nước ngoài, nhiều khi thành ra bắt chước và chỉ đạt tới mức làm học trò của người ta
Hàng ngàn năm rồi, các nhà khoa học kinh tế luôn đặt cho mình nhiệm vụ lý giải các hiện tượng tiền tệ, ngân hàng, thị trường tài chính và những lý giải đó dần dần thành những hệ thống và không ngừng phát triển. Như vậy, tiền tệ và những lý giải về nó là sản phẩm của lịch sử, bắt nguồn từ xa xưa và hôm nay, xét theo niên lịch, chúng đã qua 2.000 năm 2000 năm của niên lịch thôi, chứ không phải của thực tế - và trước mắt vẫn còn thiên niên kỷ kế tiếp, trong đó các nhà khoa học sẽ không bao giờ ngừng suy nghĩ, không bao giờ ngưng tìm lối đi, không bao giờ ngưng chọn lựa những lý giải tốt cho vấn đề rất thực tế, rất quen thuộc và rất luôn mới mẻ này. Đương nhiên, mỗi ngày, các nhà khoa học nhận thức được về tiền tệ, ngân hàng, thị trường tài chính rõ hơn. Không ít những điều rất cơ bản trong lĩnh vực này đã tìm được những đáp số nhất định, nhưng cái mới lại xuất hiện, lại đòi hỏi tư duy các nhà khoa học phải bền bỉ để nâng cao khả năng khám phá và khai thác những mặt lợi của lĩnh vực này vì con người.
Xét chung, thế kỷ 20 đảo lộn không nhỏ với những phát hiện khoa học về tiền tệ, ngân hàng, thị trường tài chính trong suốt quá trình 100 năm. Nó thừa kế những thế kỷ trước, những thiên niên kỷ trước. Khi thế kỷ 20 kết thúc, nhiều nhà khoa học có mặt hài lòng qua những thành tựu về khoa học tiền tệ và rõ ràng bước vào thế kỷ 21 con người đã thông minh hơn, đã tự tin hơn và do vậy, được trang bị khả năng lớn hơn để suy nghĩ, tìm tòi, khám phá. Tuyệt nhiên không hề có chuyện tuyệt đối ở đây.
Vẫn luôn luôn còn những thách đố, còn không ít những vấn đề mà các nhà khoa học chưa thể giải đáp một cách triệt để. Nhiều khái niệm đã thay đổi, nhiều hiện tượng mới chưa lý giải được, nhiều quy luật kinh tế hầu như không còn tác dụng, đã hình thành những luật chơi mới đòi hỏi tốc độ, sự linh hoạt, sự đổi mới và sáng tạo.