Kỹ thuật Xét nghiệm Vi sinh Lâm sàng

Khác với thử nghiệm sinh hoá và huyết học tại bệnh viện là các thử nghiệm mà ngày hôm nay chỉ có khâu lấy mẫu trên bệnh nhân là phải làm bằng tay còn tất cả các công đoạn còn lại đều có thể thực hiện được trên máy tự động, xét nghiệm vi sinh lâm sàng là một loại xét nghiệm vẫn còn có đa số các bước thực hiện phải làm bằng tay và không chỉ thế là một xét nghiệm đòi hỏi người làm xét nghiệm phải có một kiến thức rất hệ thống và khá toàn diện để có thể quyết định được các bước đi tiếp theo trong tiến trình làm xét nghiệm cho đến khi có kết quả chung cuộc. Ngay cả khi có được kết quả chung cuộc, việc đánh giá và biện luận kết quả như thế nào để hữu dụng nhất cho lâm sàng cũng đòi hỏi người làm xét nghiệm phải có những hiểu biết tối thiểu về khía cạnh vi sinh trong lâm sàng. Chính vì những lý do vậy nên vi sinh lâm sàng là một xét nghiệm cho đến ngày hôm nay có thể nói là chậm phát trển nhất so với các xét nghiệm khác tại các phòng thí nghiệm lâm sàng tại các bệnh viện của chúng ta. Trong lĩnh vực giảng dạy cũng vậy, do sự thiếu thốn các phương tiện và thiết bị nên các kiến thức cũng như thực hành vi sinh lâm sàng được giảng dạy cho các sinh viên cũng còn rất nghèo nàn, chắp vá và thiếu hệ thống; và cũng chính như vậy đã ảnh hưởng thêm đến chất lượng kém cỏi của các xét nghiệm vi sinh lâm sàng tại các bệnh viện hiện nay.

Với 27 năm kinh nghiệm trong giảng dạy cũng như làm việc trong lĩnh vực vi sinh lâm sàng, tác giả đã cố gắng tổng kết và hệ thống các kiến thức cần thiết nhất và cơ bản nhất để giúp các sinh viên cũng như các nhà vi sinh lâm sàng có thể nắm được khi xây dựng, thực hành các xét nghiêm vi sinh lâm sàng cũng như khi biện luận các kết quả mà các xét nghiệm vi sinh lâm sàng mang lại. Các kiến thức này được trình bày trong nhiều phần, trong đó phần đầu tiên là các kỹ thuật lấy và làm xét nghiệm vi sinh lâm sàng các bệnh phẩm khác nhau được trình bày trong cuốn sách này, các phần còn lại sẽ liên quan đến việc định danh các vi khuẩn gây bệnh thường phân lập được từ các bệnh phẩm khác nhau và các kỹ thuật kháng sinh đồ thường qui được thực hiện tại các phòng thí nghiệm bệnh viện đang được viết và sẽ được tác giả đưa ra trong một thời gian ngắn sắp tới. Tác giả luôn cho rằng một nhà vi sinh lâm sàng đứng trước một bệnh phẩm cần phải làm xét nghiệm vi sinh lâm sàng giống như một bác sĩ điều trị đứng trước một bệnh nhân cần phải được chẩn đoán và điều trị. Bác sĩ cần phải chẩn đoán đúng bệnh mà bệnh nhân đang mắc phải để đưa ra được điều trị đúng và thích hợp cũng giống như nhà vi sinh lâm sàng trước một bệnh phẩm phải đưa ra được một qui trình xét nghiệm thích hợp để thực hiện theo đúng tiến trình và cuối cùng có một kết quả xét nghiệm vi sinh lâm sàng hữu dụng được cho lâm sàng. Trong các bước xét nghiệm vi sinh lâm sàng phải thực hiện, bước lấy bệnh phẩm và làm các bệnh phẩm là quyết định nhất cho sự thành bại của kết quả xét nghiệm. Chính vì vậy, tác giả hy vọng rằng cuốn các kỹ thuật lấy và làm các bệnh phẩm khác nhau để làm xét nghiệm vi sinh lâm sàng này sẽ đáp ứng được phần nào yêu cầu của các nhà vi sinh lâm sàng trong nước cũng như các sinh viên khoa kỹ thuật y khoa để xây dựng được cơ sở của các xét nghiệm vi sinh lâm sàng cũng như các phòng thí nghiệm vi sinh lâm sàng tại các bệnh viện của chúng ta hiện nay.

Dĩ nhiên sách cũng không thể nào tránh được các sơ sót về kiến thức, về ngữ pháp, và cả về in ấn. Tác giả chân thành ước mong được nhận sự đóng góp của qúi độc giả.

TS. BS. PHẠM HÙNG VÂN