Cuốn sách bạn đang cầm trên tay là một trong những kết quả của một dự án hợp tác quy mô và dài hạn giữa Chính phủ Cộng hòa Liên bang Đức và Chính phủ Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Dự án có tên gọi "Hệ thống thông tin liên quan đến nước nhằm phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long" (Water-Related Information System for the Sustainable Development of the Mekong Delta, Vietnam - WISDOM).
Cùng tham gia hoạt động trong Dự án có tới 18 cơ quan nghiên cửu của Đức và Việt Nam. Điều phối viên phía Đức là Trung tâm Không gian Đức (German Aerospace Center, DRL). Điều phối viên phía Việt Nam là Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam (SIWRR). Mục tiêu Dự án là cung cấp cơ sở dữ liệu về nước, thủy lợi, khí hậu và kinh tế-xã hội của Đồng bằng sông Cửu Long. Tuy nhiên, một cơ sở dữ liệu, cho dù chất lượng đến thế nào, không tự động tạo ra sự cải thiện trong quản lý. Một trong những mục tiêu chính của WISDOM là tăng cường dòng trao đổi thông tin liên quan đến nước giữa các tổ chức nghiên cứu thuộc những ngành chuyên môn khác nhau, và giữa các tổ chức nghiên cứu với các cơ quan quản lý.
Trong khuôn khổ WISDOM, Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ (SISD) thuộc Viện Khoa học xã hội Việt Nam và Trung tâm nghiên cứu Phát triển (ZEF) thuộc Đại học Bonn, đã cùng nhau phân tích khía cạnh thể chế và xã hội của nước và quản lý nước với tính cách là một nguồn lực chiến lược.
Mọi hoạt động quản lý đất và nước đều tác động mạnh đến những nhóm người, những vùng đất, đến cách sử dụng và chất lượng của nguồn đất và nước. Ngược lại, các nhóm dân cư lại có những ưu tiên và nhu cầu khác nhau đối với tri thức về đất và nước mà nó có thể giúp họ cải thiện sinh kế của minh. Chính vì vây, nên một mục tiêu của Dự án là nghiên cứu về tác động kinh tế-xã hội của quản lý nước trong vùng, về sự đa dạng của sinh kế, về việc chúng bị định hình bởi những thay đổi khí hậu, nhân khẩu, và chính trị-xã hội.
Đội nghiên cứu Đức-Việt vẫn còn đang nỗ lực trên con đường tìm tòi và thấu hiểu. Nhưng với cuốn sách này, chúng tôi hy vọng mang về cho bạn đọc vài kết quả nghiên cứu đầu tiên về Đồng bằng sông Cửu Long, một vùng đất đẹp đẽ nhưng đầy gian khó của nhân dân Việt Nam.
SOLVAY GERKE
Giáo sư Tiến sĩ, Trung tâm Nghiên cứu Phát triển
Đại học Bonn
BÙI THẾ CƯỜNG
Giáo sư Tiến sĩ, Trung tâm tư vấn phát triển Viện Khoa học xã hội vùng Nam Bộ
Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam