Trong nền văn học Việt Nam hiện đại, tác gia Huy Cận có một vị trí quan trọng. Là một nhà thơ lớn, Huy Cận đồng thời còn là một nhà chính trị, nhà văn hoá, có nhiều đóng góp cho sự nghiệp văn học, văn hoá và sự nghiệp cách mạng của dân tộc.
Nổi tiếng trên thi đàn từ phong trào Thơ mới, tập thơ Lửa thiêng của Huy Cận được coi là một trong những tập thơ "toàn bích nhất của giai đoạn 1932 - 1945". Từ Lửa thiêng đến nay, Huy Cận đã có một gia tài thơ khá đồ sộ với 20 tập thơ và trở thành cây đại thụ của nền thơ ca Việt Nam hiện đại. Hơn nửa thế kỷ cầm bút, gắn bó đời mình với sự nghiệp thơ ca và sự nghiệp cách mạng của dân tộc, nhà thơ Huy Cận đã không ngừng phấn đấu sáng tạo để có những bài thơ đạt đến đỉnh cao của thành tựu thơ Việt Nam và trở thành tri âm, tri kỷ của nhiều bạn đọc. Nhiều bài thơ của ông đã được chọn để giảng dạy trong nhà trường. Thơ Huy Cận là một mảng để tài lớn thu hút sự quan tâm của nhiều thế hệ cây bút nghiên cứu phê bình văn học và những người yêu cái đẹp của thơ ca trong và ngoài nước. Cuốn Huy Cận – Về tác gia và tác phẩm tập hợp những bài nghiên cứu, phê bình của các nhà văn, nhà thơ, các cán bộ giảng dạy, các nhà nghiên cứu phê bình văn học, các nhà nghiên cứu văn hoá nước ngoài đã được công bố trên sách, báo, tạp chí. Các bài viết này được sắp xếp theo thứ tự thời gian và chủ đề, để bạn đọc có thể hình dung một cách tương đối có hệ thống và toàn diện về giá trị nội dung và nghệ thuật của thơ Huy Cận.
Cuốn sách gồm 4 phần :
Phần một : Gồm những bài viết về Những chặng đường thơ Huy Cận qua một số tập thơ ở các giai đoạn trước và sau Cách mạng. Đó là một hành trình phấn đấu và sáng tạo để hình thành một phong cách, một sự nghiệp thơ ca.
Phần hai : Đưa bạn đọc đến Thế giới nghệ thuật thơ Huy Cận. Ở đây bạn đọc sẽ thấy được những nét độc đáo trong thế giới nghệ thuật thơ – những nét sẽ làm nên một hồn thơ vừa cách tân – sáng tạo nhưng luôn gắn bó với truyền thống. Và chính những đặc trưng này đã làm cho thơ Huy Cận vĩnh cửu với thời gian.
Phần ba : Qua những bài viết với cách cảm thụ từ nhiều góc độ, chúng tôi muốn bạn đọc đi sâu vào một số bài thơ đặc sắc – Những hàng châu ngọc trong thơ Huy Cận. Những bài thơ đạt đến đỉnh cao của tầm tư tưởng và nghệ thuật của thơ ông – cũng như đỉnh cao của thành tựu thơ ca Việt Nam hiện đại như Tràng giang, Ngậm ngùi, Các vị La Hán chùa Tây Phương, Đoàn thuyền đánh cá...
Phần bốn : Thơ Huy Cận trong đôi mắt bạn bè ở nước ngoài. Trong con mắt của bạn bè quốc tế, thơ Huy Cận có một vị trí như thế nào ? Đó là nội dung phần kết của cuốn sách.
Những bài viết về thơ Huy Cận có rất nhiều. Trong khuôn khổ một cuốn sách, chúng tôi không thể đưa hết tất cả các bài viết mà chỉ tuyển chọn những bài tiêu biểu nhằm khẳng định cá tính sáng tạo độc đáo và những đóng góp to lớn của thơ Huy Cận trong nền thơ ca dân tộc. Bạn đọc sẽ có một khối lượng tư liệu đầy đủ hơn ở phần Thư mục nghiên cứu về thơ Huy Cận.
Chúng tôi xin trân trọng cảm ơn Giáo sư Hà Minh Đức, nhà thơ Huy Cận và một số nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu phê bình văn học đã cung cấp những tư liệu để cuốn sách được hoàn thành.
Trong quá trình biên soạn sẽ không tránh khỏi khiếm khuyết, chúng tôi mong được sự góp ý để cuốn sách được hoàn thiện hơn ở lần tái bản sau.
NHÀ XUẤT BẢN GIÁO DỤC