Từ bao đời nay, làng xã đã trở thành đơn vị tụ cư, môi trường sinh hoạt văn hóa - xã hội vô cùng gần gũi, gắn bó với cộng đồng người Việt nói chung, ở vùng đồng bằng Bắc Bộ nói riêng. Những thành viên trong làng xã đã đoàn kết với nhau để đối phó, chinh phục tự nhiên, để đấu tranh chống ngoại xâm giữ nước, giữ làng, cùng nhau bảo tồn và phát triển những giá trị văn hóa truyền thống quý báu của dân tộc. Đánh giá về vai trò của làng xã cổ truyền, ngay trong Chiếu Gia Long năm 1804 đã bàn rằng: "Nước là họp các làng mà thành. Từ làng mà đến nước, dạy dân nên tục, vương chính lấy làng làm trước".
Góp phần không nhỏ tạo nên sức sống trường tổn và đặc trưng của làng xã phải đề cập đến vai trò của hương ước, đặc biệt là loại hình hương ước cổ. Quá trình ra đời của hương ước gắn liền với quá trình hình thành và phát triển của làng xã người Việt nói chung, ở vùng đồng bằng Bắc Bộ nói riêng. Vì vậy, hương ước phản ánh hầu hết các mặt hoạt động và sự phát triển của làng xã, thông qua hương ước đã phác họa nên bức tranh toàn cảnh vô cùng đa dạng của làng xã người Việt.
Để giúp bạn đọc có những hiểu biết sâu sắc và toàn diện hơn về vấn đề này, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia xuất bản cuốn sách: Hương ước cổ làng xã đồng bằng Bắc Bộ của PGS, TS. Vũ Duy Mến, hiện đang công tác tại Viện Sử học.
Cuốn sách là kết quả nghiên cứu nghiêm túc, công phu của tác giả trong nhiều năm qua. Nội dung cuốn sách phản ánh chân thực bức tranh làng xã Việt Nam nói chung, làng xã vùng đồng bằng Bắc Bộ nói riêng thông qua việc phân tích và hệ thống hóa nhiều bản hương ước cổ ở khu vực này. Vì vậy, chắc chắn cuốn sách sẽ trở thành tài liệu nghiên cứu, học tập bổ ích cho các nhà khoa học, các bạn sinh viên và bạn đọc quan tâm đến vấn đề này.
Trân trọng giới thiệu cuốn sách cùng bạn đọc.
Tháng 7 năm 2010
NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA