Kỹ thuật nuôi heo rừng lai

Heo rừng lại là giống heo lai đặc biệt siêu nạc, không mỡ nên càng ngày càng được thị trường cả nước ưa chuộng, từ đó mới có nhiều người làm chuồng, lập trại để chăn nuôi.

- Trên thế giới, khoảng sáu bảy chục năm nay, mỡ heo nói riêng và mỡ động vật nói chung, không còn được mấy người ưa chuộng, vì trong mỡ có chứa cholesterol vốn là tác nhân của nhiều căn bệnh, trong đó có bệnh tim mạch gây hại cho sức khỏe con người. Từ đó, các loại dầu thực vật được dùng vào việc chiên xào nấu nướng thức ăn thay thế mỡ động vật. Và, cũng từ đó các giống heo cao sản cho nhiều mỡ được lai tạo hoàn thiện để trở thành những giống heo siêu nạc ra đời và được cả thế giới chọn nuôi. Đó là các giống heo ta đã biết và cũng đã từng nuôi hơn nửa thế kỷ nay như Yorkshire large white, Yorkshire middle white, Berkshire, Duroc, Hampshire... đa số có tỷ lệ thịt từ 70-80%, lượng mỡ tương đối ít.

Thế nhưng, với phẩm chất thịt đó nếu đem so với thịt heo rừng và heo rừng lai thì còn thua xa, vì thịt heo rừng và thịt heo rừng lại tỷ lệ thịt vượt mức hơn 90%!

Cái tên heo rừng lai và việc nuôi heo rừng lại nếu có phần nào xa lạ là chỉ đối với những người sống ở vùng đồng bằng. Còn với người ở vùng rừng núi, cao nguyên như đồng bào thiểu số thì... đó là nghề có từ lâu đời của họ.

Heo rừng lai là giống heo lai giữa heo rừng (đực) thuần chủng (Sus Scrofa) với giống heo cái nội địa được đồng bào thiểu số nuôi nhiều ở miền thượng du, vùng rừng từ lâu đời nay. Giống heo nội địa này nhỏ con, lông đen, mõm dài như heo rừng, và cũng có cách sống như heo hoang dã trong rừng.

Do được nuôi thả tự do, vận động cả ngày nên chất lượng thịt của giống heo nội địa này cũng nhiều nạc, thịt thơm ngon, được giới sành ăn đánh giá là không khác gì mấy đối với thịt heo rừng chính hiệu!

Cách nuôi heo nội địa của đồng bào thiểu số là hằng ngày từ tờ mờ sáng, họ lùa cả bầy đàn vào rừng cho chúng tự kiếm ăn các thứ rau cỏ hoang dại sẵn có trong rừng. Đến chiều tối, đàn heo tự biết tìm đường trở lại nhà, chẳng mấy khi bị thất lạc. Lùa cả đàn heo nhà vào rừng kiếm ăn cả ngày như vậy, chủ nuôi vừa đỡ tốn kém thức ăn (mỗi tối về chỉ cho heo ăn bổ sung thêm cho no), vừa không tốn công chăm sóc, lại vừa khỏi nuôi heo đực giống. Vì mỗi khi heo cái đến kỳ động dục đã có heo đực rừng thuần chủng tranh nhau tìm đến phối giống cho đến khi con cái hết kỳ động dục mới thôi. Nhờ đó mà họ mới có được những đàn con heo rừng lại vừa có sức đề kháng cao lại có phẩm chất thịt ngon. Cũng xin được nói thêm là đồng bào thiểu số nuôi giống heo này thường không nhằm mục đích thương mại mà để dành vào việc cúng tế và tiệc tùng trong gia đình họ.

Những con heo lai này thuộc đời F1, nếu mua con cái về cho phối với đực rừng thuần chủng thì quá tốt vì đàn con của nó sẽ thuộc đời F2, thuần chủng đến 75%...

Hiện nay, để có giống heo rừng lai mà nuôi, ta cũng phải thực hiện theo cách mà đồng bào thiểu số trước đây đã làm. Nghĩa là cũng cho đàn heo cái nội địa (giống heo gần như hoang dã) phối với heo đực rừng thuần chủng. Nhưng, có điều trở ngại là biết tìm đâu ra, và tìm đâu cho đủ số heo rừng đực thuần giống theo đúng mức nhu cầu của người nuôi càng ngày càng đông? Trong khi đó loài động vật hoang dã này hiện đang được bảo vệ nên triệt để cấm săn bắt, dù để nuôi, để gầy giống chứ không phải để giết thịt.

Vì vậy, trở ngại trước mắt đối với những người nuôi heo rừng lai hiện nay là khan hiếm con giống. Theo thời giá, giá heo giống khoảng 250.000d/kg, vậy con giống 5kg đã có giá hơn một triệu đồng. Trong khi đó, giá heo hơi rừng lai chỉ khoảng 60.000đồng/kg.

May một điều heo là giống đẻ sai, mỗi năm được hai lứa, và mỗi lửa trung bình được sáu bảy con, nên chúng tôi vẫn lạc quan tin rằng trong tương lai không xa, chừng vài năm thôi, khi chúng ta đã tạo được thế hệ heo lai F4, thì vấn đề con giống không còn là một trở ngại lớn. Giá heo con từ đó sẽ sụt giảm, giúp người chăn nuôi tăng mức lời nhiều hơn. Dù giá heo giống còn cao, nhưng trong thời gian mấy năm gần đây nhiều hộ ở Long Thành, Lộc Ninh, Bù Đăng, Bù Đốp, Đồng Phú... thuộc các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước, Tây Ninh đã hăm hở bắt tay vào việc nuôi heo rừng lai. Hộ nuôi ít thì chỉ năm bảy con, còn hộ nuôi nhiều thì lập trang trại với quy mô một vài công đất trở lên với cả đàn hàng trăm con, và bước đầu đã đạt được kết quả tốt.

Được biết, nhiều tỉnh thành ở miền Trung từ Đà Nẵng trở vào, tại Thành phố Hồ Chí Minh (như tại Củ Chi) và nhiều tỉnh ở miền Tây cũng có nhiều hộ bắt đầu nhập cuộc...

Đây là giống heo dễ nuôi, ít tật bệnh vì có sức đề kháng mạnh. Thức ăn dễ kiếm lại rẻ tiên. Chúng rất mau lớn trong điều kiện nuôi nhốt như cách nuôi heo nhà hoặc nuôi thả tự nhiên.

Có điều đáng mừng thịt heo rừng lai nhờ vào phẩm chất thịt thơm ngon, nhất là ít mỡ nên được thị trường ưa chuộng. Tại các thành phố lớn, nhất là thành phố Hồ Chí Minh, nơi quy tụ nhiều quán ăn, nhà hàng lớn nhỏ, thịt heo rừng lai được tiêu thụ mạnh, nhưng thực tế cho thấy hiện số cung vẫn chưa đáp ứng nổi số cầu. Hiện nay, giá thịt khoảng trên dưới 150.000 đồng/kg,

gấp bốn năm lần giá thịt heo thường. Tóm lại, có thể nói trong việc chuyển đổi cây trồng vật nuôi có hiệu quả kinh tế cao thì việc quay sang nuôi giống heo rừng lai là hướng đầu tư đem lại lợi nhuận cao cho nông dân hiện nay. Đó là điều ai cũng thấy rõ.

Trong tập sách nhỏ này, chúng tôi sẽ cố gắng trình bày đầy đủ về kỹ thuật nuôi heo rừng lai, giúp quý vị mới vào nghề dễ dàng nắm bắt được phương pháp thông thường... Với hy vọng đây là tập tài liệu ưng ý mà quý vị đang cần.

VIỆT CHƯƠNG

KS. NGUYỄN VIỆT THY