Di truyền học (genetics) là khoa học của sự di truyền (heredity) và sự biến dị (variation), nó tìm cách giải thích sự giống nhau và khác nhau giữa các cá thể (individual). Sự di truyền là sự truyền đạt các tính trạng (character) của bố mẹ cho đời sau. Sự biến dị là sự sai khác nhau giữa các cá thể của một quần thể (population) đối với một tính trạng nào đó.
Để có thể hiểu được bản chất di truyền và biến dị của các tính trạng trước tiên phải nắm được cơ sở vật chất của sự di truyền, đó là nhiễm sắc thể (chromosome) và gen (gene). Sau đó phải nắm được các nội dung khác của di truyền học.
Theo Falconer D. S. (1960, 1981 và 1989) và một số tác giả khác thi nội dung của di truyền học bao gồm hai phần: Di truyền học Mendel (Mendelian genetics) và di truyền học số lượng (quantitative genetics), trong đó di truyền học quần thể (population genetics) là phần trước của di truyền học số lượng.
Còn theo Johansson I., Rendel J. (1963) và một số tác giả khác thì nội dung của di truyền học bao gồm hai phần: Di truyền học Mendel và di truyền học quần thể, trong đó di truyền học số lượng là phần sau của di truyền học quần thể.
Như vậy dù theo cách phân loại nào thì di truyền học cũng bao gồm 3 nội dung chính:
Di truyền học Mendel: Nghiên cứu sự di truyền và biến dị của các tính trạng được quy định bởi một hoặc vài cặp gen có hiệu ứng lớn (major gene), đó là các gen có tác dụng rõ rệt lên tỉnh trạng. Các tính trạng này ít chịu ảnh hưởng của môi trường (environment) và được gọi là tính trạng chất lượng (qualitative character).
Di truyền học quần thể: Nghiên cứu cấu trúc di truyền (genetic structure) của các quần thể và sự thay đổi của các cấu trúc di truyền đó.
Di truyền học số lượng: Nghiên cứu sự di truyền và biến dị của các tính trạng được quy định bởi nhiều cặp gen có hiệu ứng nhỏ (minor gene) trong đó mỗi cặp chỉ có một tác dụng rất nhỏ lên tính trạng, nhưng nhiều cặp gen sẽ gây ra một tác dụng nhất - định đối với tính trạng. Các tính trạng này chịu ảnh hưởng nhiều của ngoại cảnh và được gọi là các tính trạng số lượng (quantitative character).
Đồng thời do sự xâm nhập lẫn nhau giữa di truyền học và các môn học khác đã hình thành các môn di truyền học khác nhau: di truyền toán học, di truyền tế bào, di truyền phân tử, di truyền sinh lý, di truyền sinh hoa, di truyền miễn dịch... Hoặc do được nghiên cứu trên các đối tượng khác nhau chúng ta có di truyền học vi sinh, di truyền học động vật (di truyền học lợn, di truyền học trâu bò, di truyền học gà vịt...), di truyền học thực vật...
Trước khi đi sâu vào bất kỳ loại di truyền học nào cũng cần nắm vững 4 nội dung chính của di truyền học.
• Cơ sở vật chất của sự di truyền.
• Di truyền học Mendel.
• Di truyền học quần thể
• Di truyền học số lượng.
Để có thể hiểu được các vấn đề trên, người đọc cần có các kiến thức tối thiểu về tế bào học, sinh hoa học và thống kê sinh vật học.