Cuốn sách Xác suất và Xử lí số liệu thống kê này nhằm trình bày những phương pháp sơ cấp cơ bản để xử lí, mô tả phản đoán, các dữ liệu thống kê, cùng với cơ sở H luận xác - phân tích suất của các phương pháp đó. Yêu cầu kiến thức toán học đề lĩnh hội đầy đủ các vấn đề trong sách là trình độ học xong Toán đại cương. -
Sách gồm ba phần :
Phần I, Nhập môn Xác suất, gồm hai chương I, II. Phần này chỉ yêu cầu kiến thức toán giải tích hết lớp 12 bậc phổ thông trung học. Chương I trình bày khái niệm xác suất, cách tính xác suất trong mô hình với số hữu hạn kết cục đồng khả năng xác suất có điều kiện và tính độc lập. Chương II, ba phân phối xác suất cơ bản trong thực tế là các phân phối nhị thức, Poisson và chuẩn, cùng mối liên hệ giữa chúng. Phần I có thể sử dụng trong giảng dạy nhập môn xác suất của các nhóm ngành Sinh học, Kinh tế, Xã hội và Nhân văn, cũng như cho các độc giả muốn bước đầu làm quen với xác suất học.
Phần II, Lí thuyết Xác suất, gồm bốn chương II VI Phần này - trình bày chặt chẽ những vấn đề cơ bản đầu tiên của môn học xác suất Chương III dành cho xây dựng không gian xác suất, khái niệm vectơ ngẫu nhiên cùng phân phối xác suất, và khái niệm độc lập Chương IV nhằm xây dựng khái niệm kì vọng với các tính chất và các bất đẳng thức. Chương V dành cho hàm phân phối xác suất và hàm đặc trưng Chương VI, các luật số lớn và định lí giới hạn trung tâm.
Phần III, Xử lí số liệu thống kê, gồm bốn chương VII X. Chương VII dành cho mô tả đầy đủ và những nét cơ bản của phân phối xác suất một chiều. Chương VIII, mô tả phân phối nhiều chiều, chủ yếu đề cập phương pháp phân tích tương quan tuyến tính nhiều chiều. Chương IX trình bày phân phối chính xác và phân phối tiệm cận của các đặc trưng mẫu. Chương X dành cho phán đoán thống kê với các phương pháp ước lượng điểm, ước lượng khoảng và kiểm định gia thiết.
Nội dung các giáo trình Xác suất Thống kê (A) và (B) theo chương trình Giáo dục đại học đại cương được chúa dựng trong cuốn sách này. Phần II cũng là phần đầu giáo trình xác suất nâng cao và phần III là giáo trình xử lí số liệu thống kê, giảng dạy cho giai đoạn 2 hướng đào tạo Thống kê ngành Toán Tin học. Các phần II và III có thể dùng để bồi dưỡng kiến thức và - kĩ năng thực hành về Thống kê cho sinh viên bậc cao học các chuyên ngành Toán Tin học không chuyên thống kê toán. -
Với khuôn dạng sách như trên, chúng tôi hi vọng sách này sẽ giúp ích thiết thực cho quá trình học tập của sinh viên các nhóm ngành khác nhau từ năm đầu đại học đến bậc cao học, và cho các độc giả đang làm việc muốn tìm hiểu khoa học thống kê xác suất về phương pháp thực hành cùng với cơ sở lí luận.
Chúng tôi chân thành cám ơn PTS VŨ THẾ HỰU đã đóng góp nhiều ý kiến cho cuốn sách này. Chúng tôi chân thành cám ơn Chi nhánh NXB Giáo dục tại thành phố Hồ Chí Minh đã giúp cho cuốn sách này sớm đến tay bạn đọc, và PTS NGUYỄN CAO THẮNG với sự công tác biên tập chu đáo đã giúp nâng cao chất lượng lần in đầu tiên này.
Thành phố Hồ Chí Minh ngày 25 tháng 7, 1996
PGS.PTS NGUYỄN BÁC VĂN
Bộ môn Thống kê toán học
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên
Đại học Quốc gia thành phố Hồ Chí Minh