logo
  • Vật lý thông tin quang

Vật lý thông tin quang

Tác giả
Trịnh Đình Chiến

Số lượt xem : 153

Số lượt download : 24

Ngày upload : 17/03/2024

Ngày cập nhật : 03/05/2024

Tags : Khoa học tự nhiên Khoa học kỹ thuật Vật Lý Đại cương Quang học

Kích thước : 56.90 MB

Số trang : 274

Chúng ta đang sống trong thời đại bùng nổ thông tin. Những hình ảnh của các con tàu vũ trụ xa xôi có thể hiển hiện rõ nét trong phòng ở trên Trái Đất, chúng ta có thể thực hiện các buổi tọa đàm, hội họp cho những người tham gia ở cách xa nhau hàng ngàn cây số. Những thành tựu lý thú và kỳ diệu này có được là nhờ sự phát triển của khoa học kỹ thuật mà một trong số đó phải nói đến sự ra đời của thông tin quang nói chung và thông tin quang sợi nói riêng.

Thông tin quang đơn giản chỉ là phương thức dùng ánh sáng để truyền dẫn thông tin. Số lượng bịt thông tin càng lớn đòi hỏi độ rộng dải tần và tần số mang càng cao và vì thế sự ra đời của ánh sáng laser - một phát minh vĩ đại trong những năm 60 của thế kỷ XX đã được xem như khai sinh ra thông tin quang.

Ngày nay thông tin quang đã trở thành một lĩnh vực khoa học chuyên sâu, được giảng dạy trong nhiều trường đại học. Đã có nhiều sách về thông tin quang ra đời để giúp người đọc hiểu rõ hơn về công nghệ và kỹ thuật sử dụng trong thông tin quang, cuốn sách "Vật lý thông tin Quang" của PGS. TS Trịnh Đình Chiến được xuất bản cũng nằm trong mục đích nói trên. Sai khác của cuốn sách so với các sách đã được xuất bản ở Việt Nam, là tác giả đã diễn giải nội dung trên quan điểm vật lý của vấn đề, gợi mở những thành tựu nghiên cứu vật lý trong lĩnh vực thông tin Quang. Với một số trang không nhiều, tác giả đã đưa ra được nhiều điều khái quát về lịch sử phát triển và cấu hình cơ bản của hệ thống thông tin quang, đã dẫn người đọc hiểu được sự truyền tín hiệu quang trong các sợi cáp quang, làm quen với khái niệm các mode trong sợi quang, đặc biệt đi sâu vào 2 vấn đề kỹ thuật thường gặp phải trong sự truyền ánh sáng trong sợi quang là sự hao phí và tán sắc. Tác giả đã trình bày theo quan điểm vật lý về các laser bán dẫn, về các máy thu quang đang được sử dụng trong thông tin quang, đặc biệt dẫn ra một số loại laser mới nhu laser tâm màu, laser quang sợi, laser soliton vv... đang được thử nghiệm dùng trong thông tin quang. Một điều đáng chú ý là sóng truyền trong thông tin quang là các xung laser vì thế tác giả để dành cả một chương 6 để giới thiệu về xung cực ngắn, các nguyên lý tạo laser xung cực ngắn và dẫn ra một số phương pháp đo xung cực ngắn rất có ích cho người đọc là các nhà thực nghiệm.

Như chúng ra đều biết, để truyền tín hiệu đi được xa, đòi hỏi tỉn hiệu phải được khuếch đại trong quá trình truyền, do đó các kỹ thuật khuếch đại như khuếch đại Raman sợi quang, Brillouin sợi quang, sợi quang pha tạp Er... đã được đề cập một cách định tính ngắn gọn. Kỳ thuật ghép kênh phân chia theo bước sóng WDM là một tiến bộ cực kỳ lớn trong thông tin quang đã được tác giả giới thiệu khá kỹ như khái niệm cơ bản về các thành phần WDM, các máy phát và thu WDM, việc đánh giá chất lượng của một hệ thống WDM, ảnh hưởng của các hiệu ứng phi tuyến đến hoạt động của một hệ thống WDM hiện nay như ảnh hưởng của tán xạ Raman cưỡng bức, tán xạ Brillouin cưỡng bức, sự biến điệu pha chéo (Cross phase modulation CPM), hiện tượng trộn 4 sóng (four wave mixing). Để thấy được sự phát triển tương lai của thông tin quang, tác giả giới thiệu về thông tin quang soliton, sự truyền dẫn thông tin bằng soliton, khuếch đại soliton, Jitter thời gian và sự điều khiển nó v.v.

Nhìn chung, cuốn sách đã giới thiệu được khá đầy đủ, theo quan điểm vật lý, những kiến thức cần thiết về thông tin quang và không đi sâu vào những vấn đề kỹ thuật hoặc mô tả thực nghiệm thuần túy, đấy cũng là điểm sai khác về nội dung so với nhiều sách về thông tin quang khác hiện có.

Nội dung cuốn sách dựa trên giáo trình giảng dạy nhiều năm của tác giả nên cuốn sách sẽ rất hữu ích cho các sinh viên chuyên đề Quang lượng từ, các học viên cao học hay nghiên cứu sinh và những ai muốn tìm hiểu sâu hơn về lĩnh vực thông tin quang.

Giới thiệu cuốn sách "Vật lý thông tin quang" của PGS. TS Trịnh Đình Chiến với độc giả, tôi cho rằng cuốn sách sẽ giúp gợi mở những điều nghiên cứu khá thú vị mới trong lĩnh vực thông tin quang và cũng sẽ góp phần bổ sung xứng đáng vào tủ sách các sách về thông tin quang đã xuất bản ở nước ta hiện nay.

GS. TSKH. NGND Đình Văn Hoàng

Giáo trình khác

Gợi ý cho bạn

Tại sao bạn nên ăn chay trường kỳ?
18 Tháng 10

Tại sao bạn nên ăn chay trường kỳ?

Bạn có biết rằng việc ăn chay trường kỳ không chỉ giúp bạn cải thiện sức khỏe, mà còn góp phần bảo vệ môi trường và động vật? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn những lợi ích tuyệt vời của việc ăn chay trường kỳ, cũng như những mẹo để duy trì thói quen này.

Sự xuất hiện của BadBazaar Android Spyware - Đe dọa người dùng Signal và Telegram
31 Tháng 08

Sự xuất hiện của BadBazaar Android Spyware - Đe dọa người dùng Signal và Telegram

Trong thời kỳ số hóa ngày càng mở rộ, nguy cơ về an ninh mạng ngày càng gia tăng. Mới đây, các chuyên gia an ninh đã phát hiện ra sự hiện diện của phần mềm độc hại Android mang tên BadBazaar. Điều đáng lo ngại là BadBazaar đã được phân phối thông qua các ứng dụng giả mạo của Signal và Telegram trên cửa hàng Google Play Store và Samsung Galaxy Store. Hãy cùng điểm qua những phát hiện quan trọng từ cuộc nghiên cứu này.

Bí quyết tập luyện chạy bộ cho người mới bắt đầu
09 Tháng 06

Bí quyết tập luyện chạy bộ cho người mới bắt đầu

Chạy bộ là một hình thức tập luyện đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả để cải thiện sức khỏe và tăng cường thể lực. Đối với người mới bắt đầu, bước đầu tiên là quan trọng nhất và đòi hỏi một sự chuẩn bị cẩn thận để tránh chấn thương và duy trì động lực. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá những bí quyết tập luyện chạy bộ cho người mới bắt đầu.

Những loại thực phẩm cần tránh khi mua
17 Tháng 04

Những loại thực phẩm cần tránh khi mua

Thực phẩm tươi luôn là lựa chọn hàng đầu của mọi người trong việc bảo vệ sức khỏe và đảm bảo chất lượng cuộc sống.

Phòng tránh Gian lận Trực tuyến khi Mua Sắm Trên Sàn Thương mại Điện tử
13 Tháng 01

Phòng tránh Gian lận Trực tuyến khi Mua Sắm Trên Sàn Thương mại Điện tử

Mua sắm trực tuyến đã trở thành một phần quan trọng của cuộc sống hàng ngày, giúp chúng ta tiết kiệm thời gian và năng lượng. Tuy nhiên, cùng với sự thuận tiện này là nguy cơ gặp phải các trường hợp gian lận trực tuyến, đặc biệt là khi mua hàng trên các sàn thương mại điện tử

Điều gì xảy ra nếu như các máy chủ lớn nhất thế giới mất hết dữ liệu
08 Tháng 12

Điều gì xảy ra nếu như các máy chủ lớn nhất thế giới mất hết dữ liệu

Bạn có bao giờ tưởng tượng nếu một ngày nào đó, toàn bộ dữ liệu internet bị mất đi? Không còn email, không còn mạng xã hội, không còn tin tức, không còn video, không còn âm nhạc, không còn game, không còn gì cả. Chỉ còn lại những thiết bị điện tử vô dụng và những ký ức mờ nhạt về thế giới kỹ thuật số đã từng tồn tại.

Lợi ích của thực phẩm sạch đối với sức khỏe con người
17 Tháng 05

Lợi ích của thực phẩm sạch đối với sức khỏe con người

Thực phẩm sạch là một khái niệm ngày càng được quan tâm và ưa chuộng trong xã hội hiện đại. Đối với sức khỏe con người, việc tiêu thụ thực phẩm sạch mang lại nhiều lợi ích to lớn. Bài viết này sẽ trình bày về những lợi ích đó trong một phạm vi 5000 từ, từ vai trò của thực phẩm sạch trong việc cung cấp chất dinh dưỡng quan trọng cho cơ thể đến khả năng giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.

Khổng Tử và Triết Lý Nho Giáo: Nền Đạo Đức Xã Hội Trong Lịch Sử Trung Quốc
27 Tháng 01

Khổng Tử và Triết Lý Nho Giáo: Nền Đạo Đức Xã Hội Trong Lịch Sử Trung Quốc

Là một nhà triết học nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc, Khổng Tử và triết lý Nho giáo của ông đã để lại dấu ấn mạnh mẽ không chỉ trong văn hóa Trung Quốc mà còn trên khắp thế giới