Thuần phong mỹ tục phụ nữ Quảng Bình

Quảng Bình là một tỉnh ven biển Bắc Trung Bộ, là nơi hẹp nhất trong dải đất hình chữ S của nước Việt Nam ta. Từ thành phố Đồng Hới lên đến biên giới nước bạn Lào theo chiều ngang chưa đến 50km. Quảng Bình được ví như chiếc đòn gánh giữa hai đầu đất nước, với diện tích tự nhiên 8.065km.

Theo tổng điều tra năm 2009 dân số Quảng Bình có gần 85 vạn người, trong đó nữ: 424.410, nam: 424.864 người, có 32 dân tộc sinh sống trên địa bàn 7 huyện, thành phố (riêng thành phố Đồng Hới chỉ có học sinh Trường dân tộc nội trú). Đông nhất là dân tộc Kinh có 824 466 người, tiếp đến là dân tộc Bru - Vân Kiều có 14 631 người, dân tộc Chút có 5095 người, các dân tộc khác chỉ có 701 người. So với năm 1999, đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Quảng Bình chiếm tỷ trọng ngày càng tăng.

Dân tộc Chứt Quảng Bình thuộc nhóm ngôn ngữ Việt Mường gồm 5 tộc người Sách, Mày, Rục, ARem, Mã Liềng. Địa bàn cư trú thuộc một số xã miền núi, vùng cao của các huyện Bố Trạch, Tuyên Hóa, Minh Hóa.

Dân tộc Bru - Vân Kiều ở Quảng Bình thuộc nhóm ngôn ngữ Môn - Khơ Me gồm 4 tộc người: Vân Kiều, Khùa, Ma Coong, Tri, địa bàn cư trú chủ yếu thuộc các xã vùng cao, tập trung huyện Minh Hóa và một số xã miền Tây Bố Trạch, Quảng Ninh và Lệ Thủy.

Dân cư Quảng Bình phân bố không đều, 84,86% sống ở vùng nông thôn và 15,14% sống ở thành thị. Toàn tỉnh có bờ biển dài 116,04 km ở phía Đông và có chung biên giới với Lào 201,87km ở phía Tây, có cảng Hòn La, cảng Hàng Không Đồng Hới, Quốc lộ 1A và đường Hồ Chí Minh, đường sắt Bắc Nam, quốc lộ 12 và tỉnh lộ 20,16 chạy từ Đông sang Tây qua cửa khẩu Quốc tế Cha Lo và một số cửa khẩu phụ khác nối liền với Nước CHDCND Lào. Có thể chia địa hình Quảng Bình ra làm ba vùng: Vùng núi đồi rộng lớn ở phía Tây; vùng đồng bằng ở giữa và vùng đồi cát ở phía Đông. Cả ba vùng này đều chạy suốt từ phía Bắc vào phía Nam của tỉnh, theo hướng Tây Bắc - Đông Nam là chủ yếu. Địa hình Quảng Bình còn bị chia cắt bởi 5 con sông chính là sông Roòn, sông Gianh, sông Lý Hoà, sông Dinh và sông Nhật Lệ chia thành những vùng văn hoá rõ rệt.

Khí hậu Quảng Bình mang tính chất nhiệt đới gió mùa. Một năm có 2 mùa rõ rệt: Mùa mưa và mùa khô; thiên tại lũ lụt thất thường làm tổn hại đến sản xuất và ảnh hưởng đến đời sống người dân. Người xưa truyền lại:

Quảng Bình ít chỗ Phi điền

Bình nguyên lại hẹp cho nên dân nghèo.

Tuy vậy tài nguyên rừng, biển Quảng Bình phong phú, ở miền rừng có nhiều sản vật quý hiếm như: trầm hương, dạ hương, sa nhân, lim, gõ, sến, táu, mật ong,... ở miền biển có các đặc sản: tôm hùm, bào ngư, mực, hải sâm, rau câu,... và nhiều loài cá tôm quý hiếm khác nữa. Khoáng sản Quảng Bình đa dạng, có trữ lượng cao, góp phần phát triển kinh tế dân sinh. Đặc biệt, quần thể di sản thiên nhiên thế giới Phong Nha - Kẻ Bàng với vẻ đẹp hoang sơ kỳ vĩ làm nức lòng khách thập phương, là niềm tự hào của nhân dân Quảng Bình được lưu truyền trong văn học dân gian:

Quảng Bình đẹp nhất quê ta

Mấy truông cũng vượt, mấy xa cũng gần.

Nằm trên dải đất hẹp nhất của Tổ quốc, trải nhiều qua biến cố lịch sử, thời kỳ nào mảnh đất Quảng Bình cũng nằm vào vị trí xung yếu của lịch sử dân tộc, phải chứng kiến và chịu đựng nhiều nỗi đau chia cắt, chiến tranh xâm lược, tranh giành quyền lực. Điều đó, đã tôi luyện con người nơi đây trở nên can đảm, kiên cường anh dũng, có truyền thống yêu nước thiết tha, tinh thần chống giặc ngoại xâm và các thế lực phản động; đồng thời có nếp sống văn hóa tốt đẹp được lưu giữ muôn đời: "Dân phong thuần hậu thật thà/Kiệm cần, kỹ lưỡng chăm nghề làm ăn/Trồng dâu, cày ruộng, đi săn/Làm rừng bủa cá, chuyên cần giỏi thay".