logo
  • Hóa học các hợp chất cơ kim loại chuyển tiếp

Hóa học các hợp chất cơ kim loại chuyển tiếp

Tác giả
Lưu Văn Bôi

Số lượt xem : 192

Số lượt download : 41

Ngày upload : 16/03/2024

Ngày cập nhật : 02/05/2024

Tags : Hóa học Khoa học tự nhiên Đại cương Vô cơ Kim loại Khoa học

Kích thước : 39.44 MB

Số trang : 212

Hoá học cơ kim loại chuyển tiếp nghiên cứu về các hợp chất có mối liên kết trực tiếp giữa cacbon và kim loại. Sau hơn 70 năm, kể từ 1951, khi Kealy và Pauson phát minh ra ferroxen, Hoá học cơ kim loại chuyển tiếp đã ra đời, phát triển mạnh mẽ và trở thành lĩnh vực khoa học độc lập của Hoá học. Có nhiều nguyên nhân thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực này. Một mặt, những thành tựu to lớn đạt được về nghiên cứu lý thuyết liên kết trong phức z giữa kim loại chuyển tiếp với ligan hữu cơ, về cách tiếp cận mới mô tả liên kết hoá học bằng phương pháp obital phân tử, thuyết trường tinh thể, thuyết trường ligan... Những thành tựu đó đã góp phần đáng kể giải quyết các vấn đề cốt lõi chung của lý thuyết Hoá học, như tính thơm; sự ổn định các cấu trúc kém bền (ví dụ xiclobutadien, xiclooctatetraen...) bằng kim loại chuyển tiếp; vấn đề tautome hoá liên kết cộng hoá trị... Mặt khác, các hợp chất cơ kim loại chuyển tiếp đang được ứng dụng rất rộng rãi trong nhiều lĩnh vực công nghiệp, như xúc tác chuyển hoá hidrocacbon và các sản phẩm dầu mỏ; oxi hoá olephin bằng phức palladi; polime hoá điều hoà lập thể butadiene bằng xúc tác Zigler-Natta trong sản xuất cao su nhân tạo; sản xuất xiclopentadienylmangancacbonyl thay tetraetyl chì để chống nổ cho động cơ xăng... Đặc biệt, hợp chất cơ kim loại chuyển tiếp là xúc tác gần như không thể thay thế trong các phản ứng chéo của Heck, Suzuki và trong tổng hợp bất đối xứng các hợp chất làm thuốc.

Viết sách về một lĩnh vực mới, phát triển nhanh chóng đến mức các kết quả có thể thay đổi từng tháng là khó khăn. Rất may là những thành tựu và các thay đổi tiến bộ đó được phản ảnh liên tiếp trong rất nhiều quyển sách và giáo trình tuyệt vời của các nhà khoa học quốc tế, mà một số trong đó tác giả đã tham khảo khi viết cuốn giáo trình này.

Cuốn giáo trình gồm 8 chương. Chương mở đầu giới thiệu tóm tắt lịch sử phát triển, định nghĩa và phân loại hợp chất cơ kim loại chuyển tiếp và ligan hữu cơ; chương II đề cập một số khái niệm cơ bản của loại hợp chất này và nguyên tắc 18 electron; chương III trình bày một số vấn đề cơ sở của Hoá học phối trí; chương IV mô tả cấu trúc của các hợp chất phức cơ kim loại chuyển tiếp theo từng loại ligan; chương V giới thiệu các phương pháp tổng hợp các loại hợp chất phức cơ kim loại chuyển tiếp; chương VI trình bày các phản ứng chuyển hoá của các hợp chất phức cơ kim; chương VII mô tả các phản ứng chéo mà thành tựu gắn với tên tuổi của các nhà khoa học lớn, như Heck, Suzuki, Negishi...; chương cuối cùng đưa ra một số quy trình công nghệ đang được ứng dụng phức cơ kim loại chuyển tiếp trong công nghiệp, như sản xuất axetaldehit từ etilen xúc tác bởi phức palladi; polime hoá điều hoà lập thể butadiene bằng xúc tác Zigler- Natta...

Cuốn giáo trình này được biên soạn trên cơ sở mở rộng bài giảng môn học cùng tên của tác giả cho sinh viên năm cuối Đại học Tổng hợp Hà Nội trước đây và cho học viên Cao học khoa Hoá học, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên hiện nay. Trước mỗi buổi học, từng chương bài giảng thường được photo phát cho sinh viên học và góp ý, nay nhìn lại mới thấy nhiều đoạn, nhiều câu mang dấu ấn của các thế hệ học trò. Nói như vậy là tác giả muốn cảm ơn tất cả sinh viên, bạn bè và đồng nghiệp đã góp ý cho quyền giáo trình, chứ không có ý tránh trách nhiệm về những thiếu sót, mà chắc chắn có nhiều trong quyển sách.

Tác giả tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Phạm Ngọc Lân, các NCS Trịnh Thái Hà, Đào Thị Nhung, Nguyễn Công Tuấn, các cộng sự và sinh viên phòng thí nghiệm Hữu cơ III, khoa Hoá học đã giúp đỡ tận tình trong việc trình bày, chuẩn bị và kiểm tra bản thảo.

Tác giả cũng chân thành cám ơn Trường Đại học Khoa học Tự nhiên và Nhà xuất bản ĐHQGHN đã khuyến khích, hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để xuất bản cuốn giáo trình này.

Tác giả

Giáo trình khác

Gợi ý cho bạn

Tại sao việc đọc sách có thể giúp bạn giảm stress và lo âu?
16 Tháng 04

Tại sao việc đọc sách có thể giúp bạn giảm stress và lo âu?

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, căng thẳng và lo âu trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của chúng ta.

Đạo đức và Trí tuệ Nhân tạo: Hướng dẫn đảm bảo sự phát triển đúng đắn và đạo đức của AI
03 Tháng 06

Đạo đức và Trí tuệ Nhân tạo: Hướng dẫn đảm bảo sự phát triển đúng đắn và đạo đức của AI

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá tương quan giữa Đạo đức và Trí tuệ Nhân tạo (AI). Bài viết trình bày về ý nghĩa và vai trò quan trọng của đạo đức trong việc phát triển AI và đảm bảo sự sử dụng đúng đắn của công nghệ này. Cùng nhau, chúng ta sẽ tìm hiểu về những thách thức đạo đức mà AI mang lại và các phương pháp để xây dựng một hệ thống AI đạo đức. Minh họa ảnh sẽ đem lại một cái nhìn trực quan về quan hệ giữa Đạo đức và Trí tuệ Nhân tạo.

Các phân phối xác suất phổ biến trong thống kê
23 Tháng 04

Các phân phối xác suất phổ biến trong thống kê

Trong thống kê, xác suất là một trong những khái niệm cơ bản để phân tích dữ liệu. Xác suất được định nghĩa là tỷ lệ giữa số trường hợp có thể xảy ra và số trường hợp có thể xảy ra.

Sự xuất hiện của BadBazaar Android Spyware - Đe dọa người dùng Signal và Telegram
31 Tháng 08

Sự xuất hiện của BadBazaar Android Spyware - Đe dọa người dùng Signal và Telegram

Trong thời kỳ số hóa ngày càng mở rộ, nguy cơ về an ninh mạng ngày càng gia tăng. Mới đây, các chuyên gia an ninh đã phát hiện ra sự hiện diện của phần mềm độc hại Android mang tên BadBazaar. Điều đáng lo ngại là BadBazaar đã được phân phối thông qua các ứng dụng giả mạo của Signal và Telegram trên cửa hàng Google Play Store và Samsung Galaxy Store. Hãy cùng điểm qua những phát hiện quan trọng từ cuộc nghiên cứu này.

Những lợi ích của việc đọc sách trong việc nâng cao tình cảm và mối quan hệ?
16 Tháng 04

Những lợi ích của việc đọc sách trong việc nâng cao tình cảm và mối quan hệ?

Việc đọc sách không chỉ giúp chúng ta nâng cao trí tuệ và kiến thức, mà còn có thể đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình cảm và mối quan hệ của chúng ta.

Cơ Thể Tự Chữa Lành: Khám phá Sức Mạnh Tự Nhiên Trong Chúng Ta
06 Tháng 06

Cơ Thể Tự Chữa Lành: Khám phá Sức Mạnh Tự Nhiên Trong Chúng Ta

Trong cuộc sống hối hả và áp lực hiện nay, chúng ta thường dễ mắc các vấn đề sức khỏe và trở nên phụ thuộc vào các biện pháp y tế truyền thống. Nhưng bạn có biết rằng cơ thể chúng ta có khả năng tự chữa lành và phục hồi? Trong bài blog này, chúng ta sẽ khám phá sức mạnh của cơ thể tự chữa lành và cách tận dụng nó để duy trì và nâng cao sức khỏe của chúng ta.

Những loại thực phẩm cần tránh khi mua
17 Tháng 04

Những loại thực phẩm cần tránh khi mua

Thực phẩm tươi luôn là lựa chọn hàng đầu của mọi người trong việc bảo vệ sức khỏe và đảm bảo chất lượng cuộc sống.

6 Nghề có thể bị thay thế bởi AI trong tương lai
23 Tháng 05

6 Nghề có thể bị thay thế bởi AI trong tương lai

Trong tương lai, có một số nghề có khả năng bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo (AI), sau đây chúng ta cùng phân tích nhé