"Dược lâm sàng - Những nguyên lý cơ bản và sử dụng thuốc trong điều trị” là cuốn sách được biên soạn với sự hợp tác của Việt Nam và Hà Lan trong khuôn khổ dự án NPT-VNM-240 (Dự án Nuffic). Kết cấu toàn bộ cuốn sách và tên các chương do các chuyên gia Hà Lan đề xuất. Các chương được viết đồng thời bởi tác giả của 2 phía: Hà Lan và Việt Nam, trong đó kết cấu các phần trong mỗi chương do chuyên gia Hà Lan đưa ra còn nội dung được các tác giả Việt Nam biên soạn dựa trên các sách đào tạo Dược lâm sàng của Anh, Mỹ hiện đang sử dụng; phần sử dụng thuốc trong điều trị chú trọng đưa các khuyển điều trị theo TCYTTG và Bộ Y tế Việt Nam.
Đây là tài liệu đào tạo dược sỹ lâm sàng, đồng thời cũng là tài liệu tham khảo cho các cán bộ y tế đang làm việc tại các bệnh viện hoặc nhà thuốc.
Mục tiêu cơ bản của cuốn sách là:
- Cung cấp cho học viên những kiến thức cơ bản về được lâm sàng để bảo đảm thực hiện được công tác chăm sóc Dược theo mục tiêu sử dụng thuốc hiệu quả - an toàn - kinh tế.
- Cung cấp cho học viên những kiến thức liên quan đến sử dụng thuốc trong điều trị để giúp học viên hình thành được kỹ năng thực hành dược lâm sàng trong tư vấn và giám sát các công việc liên quan đến thuốc.
Sách được chia làm 2 tập:
Tập 1: Những nguyên lý cơ bản trong được lâm sàng (12 chương). Phần này bao gồm 2 khối kiến thức:
✓ Những kiến thức liên quan đến sử dụng thuốc hợp lý như: phương pháp thiết kế thử nghiệm lâm sàng, các thông số dược động học, tương tác và tương kỵ, lựa chọn đường dùng thuốc, sử dụng thuốc cho các đối tượng đặc biệt.
✓ Những kiến thức nền cần cho chăm sóc được như: phản ứng có hại của thuốc và cảnh giác được, được dịch tễ học, cân nhắc nguy cơ lợi ích, kinh tế dược, hoá sinh lâm sàng.
Tập 1 là các kiến thức đại cương cho nhập môn Dược lâm sàng, dành cho học viên đại học hệ đa khoa và chuyên khoa và học viên sau đại học chưa được học chương trình này ở bậc đại học.
- Tập 2: Sử dụng thuốc trong điều trị (22 chương). Phần này bao gồm:
✓ Những chương liên quan đến sử dụng thuốc trong điều trị với một số bệnh:
* Bệnh nhiễm trùng: viêm phổi, ia chảy nhiễm khuẩn, sốt rét, lao, nhiễm khuẩn tiết niệu.
* Bệnh tim mạch: suy tim, tăng huyết áp, huyết khối.
* Bệnh nội tiết và chuyển hoá: đái tháo đường, rối loạn chức năng tuyến giáp.
* Bệnh thần kinh, tâm thần: động kinh, Parkinson, tâm thần phân liệt, mất trí nhớ.
* Bệnh xương khớp: viêm khớp dạng thấp và thoái hoá khớp, loãng xương, Gout.
* Bệnh da liễu.
✓ Những chương liên quan đến sử dụng một số nhóm thuốc đặc biệt như: hóa trị liệu ung thư, thuốc y học cổ truyền, nuôi dưỡng nhân tạo.
Tập 2 là các kiến thức liên quan đến sử dụng thuốc trong điều trị, được trình bày trên một bệnh cụ thể nhằm nhằm giúp học viên thực hành chăm sóc được theo mục tiêu và nguyên tắc điều trị đã đặt ra cho mỗi bệnh. Phần này dành cho học viên chuyên ngành Dược lâm sàng, hệ sau đại học. Các nội dung này cũng rất có ích cho các Dược sĩ và Bác sĩ trong sử dụng thuốc. Tuy nhiên đây chỉ là tài liệu tham khảo mà không phải là hướng dẫn điều trị chính thức có tính pháp lý. Các hướng dẫn điều trị đều phải theo các hướng dẫn của hội chuyên khoa và website của Bộ Y tế Việt Nam!
Cấu trúc mỗi chương được thống nhất như sau:
Tên chương
Mục tiêu
Đặt vấn đề
Phần nội dung chính
Kết luận
Câu hỏi lượng giá (kèm đáp án)
Tài liệu tham khảo
Để nắm vững kiến thức, học viên nên thực hành trên các tình huống lâm sàng và trả lời các câu hỏi lượng giá có ở cuối mỗi chương (có kèm đáp án).
Đây là cuốn sách lớn nhất về Dược lâm sàng tại Việt Nam cho đến thời điểm hiện tại, trình bày từ nguyên lý cơ bản đến thực hành sử dụng thuốc. Sách được viết bởi tập thể tác giả Việt Nam đang công tác giảng dạy tại các trường Đại học Y Dược trong cá nước, phối hợp với tập thể chuyên gia giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực Dược lâm sàng tại Hà Lan. Sự kết hợp này làm tăng tính phong phú về hình thức chuyển đạt kiến thức; tuy nhiên đây cũng là khó khăn để bảo đảm được tính nhất quản của toàn bộ nội dung.
Các tác giả đã cố gắng biên soạn những nội dung cần thiết để giúp các dược sĩ lâm sàng có thể thiết lập quy trình chăm sóc được không chỉ cho các bệnh đã có trong sách mà có thể triển khai rộng hơn tuỳ yêu cầu công việc. Tuy đã có nhiều cố gắng song do kinh nghiệm còn hạn chế nên chắc chắn còn nhiều thiếu sót, rất mong nhận được sự góp ý của các đồng nghiệp Y và Dược!
Xin trân trọng cảm ơn!
CHỦ BIÊN
GS. TS. Hoàng Thị Kim Huyền