Dư địa chí văn hóa truyền thống huyện Hòa An - tỉnh Cao Bằng

Hoà An là một huyện có nền văn minh lúa nước rất lâu đời. Nơi có cánh đồng màu mỡ trải theo hai ven sông Bằng Giang kéo dài trên 20km và 7 - 8km chiều ngang, được mệnh danh là nơi có gạo trắng nước trong. Thể hiện ở mấy câu ca dao truyền miệng trong dân gian:

Hoà An gạo trắng nước trong

Con gái chưa chồng

Đẹp nhất Nước Hai

Mấy câu này có lẽ một vị khách nhà văn nào ở dưới xuôi lên đây ngắm cảnh đồng ruộng phì nhiêu của Hoà An đã ngẫu hứng tặng cho mảnh đất này. Nếu nói vậy cả tỉnh, các huyện khác không có con gái chưa chồng nào đẹp hơn được chăng? Chắc là nhà văn muốn dùng một hình tượng tả cảnh cánh đồng Hoà An như một người con gái chưa chồng. Phong cảnh sơn thuỷ hữu tình, đồng ruộng phì nhiêu ở hai bên bờ sông có một nền văn hoá phong phú, lâu đời và rất độc đáo.

Thậy vậy! Cánh đồng Hoà An trải ở hai ven Sông Bằng cả một chiều ngang khoảng từ 5-7km, hết ruộng là đồi núi có ruộng bậc thang chập chùng. Rồi đến đồi cỏ non xanh.

...