Trong những năm qua, việc đổi mới các chương trình giáo cc lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân, hệ tống Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Ninh, các trường chính trị tỉnh, thành phố và các trung tâm Bi dưỡng chính trị cấp huyện đã thu được nhiều thành tích cáng khích lệ.
Việc đổi mới các chương trình giáo dục lý luận chính trị hôn quán triệt sâu sắc những nội dung cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng; bám sát nhu cầu học tập, thực tiễn công tác của người lọc, nâng cao niềm tin vào lý tưởng cộng sản, kiên định, tung thành với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc.
Hệ thống chương trình giáo dục lý luận chính trị mới cho ác đối tượng khác nhau, từ học sinh, sinh viên, đến cán bộ cảng, đoàn thể, nhà nước bước đầu phù hợp với điều kiện hiện nay, khắc phục phần nào sự trùng lắp, tính kinh viện, xa rời thực tiên, bảo đảm một cách tương đối logic của hệ tống các môn, các chuyên đề học tập lý luận chính trị, dần tạo sự liên tục giữa các môn học, các cấp học.
Trong hệ thống Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh, để khắc phục tình trạng phần lý luận chính trị được tạo thành từ một số bộ môn khoa học tồn tại tương đối độc lập gây khó khăn trong việc vận dụng vào công tác lãnh đạo, quản lý, chỉ đạo thực tiễn vốn luôn đòi hỏi kiến thức tổng hợp, đồng thời lại trùng lặp nhau, Chương trình Cao cấp lý luận chính trị đã được xây dựng và biên soạn không theo môn học như trước mà theo các khối kiến thức.
Chương trình Trung cấp lý luận chính trị thực hiện trong các trường chính trị tỉnh, thành phố cũng được đổi mới từng bước phù hợp với các chương trình thuộc hệ thống Học viện trên đây, đồng thời, tại một số trường chính trị đã bổ sung bài tập tình huống vào chương trình giảng dạy.
Trong quá trình đổi mới các chương trình, nội dung chương trình cũng được chú trọng đổi mới. Các chương trình được chú ý tăng hàm lượng các nội dung có tính thiết thực, trong đó nhấn mạnh việc cung cấp thông tin mới, gợi mở những vấn đề mới để dẫn dắt người học độc lập sáng tạo, tự giải quyết nhiệm vụ vốn vô cùng đa dạng trong thực tiễn; tăng tính thống nhất giữa lý luận với thực tiễn, gắn liền hoạt động giáo dục - đào tạo với nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn; tăng cường tính hệ thống và logic; tính cân đối, hài hoà giữa cung cấp tri thức lý luận với rèn luyện phương pháp, nhất là phương pháp tư duy khoa học.
Đối với các chương trình giáo dục lý luận chính trị trong hệ thống giáo dục quốc dân, thực hiện sự chỉ đạo của Trung ương và xuất phát từ tình hình thực tế, từ năm 2007 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có chủ trương giảm tải, nâng cao chất lượng dạy và học các môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong nhà trường. Bộ cũng đã trình Ban Bí thư cho phép xây dựng Đề án về đổi mới kết cấu nội dung chương tinh, giáo trình các môn lý luận chính trị trong các trường đã học, cao đẳng. Chương trình các môn Lý luận chính trị mới đang được tổ chức thí điểm.
Các chương trình giáo dục lý luận chính trị cho hệ trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề cũng từng bước được đổi mới theo hướng cơ bản, tinh gọn, dễ hiểu, dễ tiếp thu, gắn với đối tượng đào tạo...
Đối với các chương trình giáo dục lý luận chính trị ở cơ s, trong những năm qua cũng có bước đổi mới khá toàn diện. Tieo Quyết định số 185-QĐ/TW ngày 03-9-2008 về chức nung, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Trung tâm bồi dưỡng chính trị huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, Ban Tuyên giáo Trung ương có nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan trung ương có liên quan hướng dẫn và thống nhất quản lý việc thực hiện các chương trình, nội dung đào tạo, bồi dưỡng, đề cương bài giảng của các trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện.
Trên cơ sở kết quả điều chỉnh, sửa chữa, bổ sung Chương trnh sơ cấp lý luận trước đây, nhất là Chương trình thí điểm, Ban Tuyên giáo Trung ương đã chính thức ban hành Chương trnh Sơ cấp lý luận chính trị phục vụ nhu cầu học tập lý luận chính trị của cán bộ, đảng viên ở cơ sở trong điều kiện mới (theo Hướng dẫn số 65-HD/BTGTW, ngày 11-12-2012 của Ban Tuyên giáo Trung ương).
Để giúp thực hiện chương trình, Ban Tuyên giáo Trung ương đã biên soạn tài liệu Chương trình Sơ cấp lý luận chính trị (Tài liệu học tập).
Do yêu cầu phải trình bày một cách tinh gọn, cho nên trong tài liệu trên có nhiều vấn đề viết rất cô đọng. Theo yêu cầu của nhiều giảng viên giảng dạy chương trình này, Chương trình Sơ cấp lý luận chính trị (Tài liệu tham khảo) dùng cho giảng viên, học viên được biên soạn và xuất bản với hy vọng sẽ đáp ứng phần nào nhu cầu của các đồng chí và các bạn.
Ngoài việc kế thừa những tài liệu Sơ cấp lý luận qua các thời kỳ, tài liệu này đặc biệt sử dụng các tài liệu của các đồng nghiệp trong lĩnh vực lý luận chính trị, nhất là bộ giáo trình quốc gia các bộ môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh được cập nhật trong thời gian gần đây, những nghiên cứu mới được công bố rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Tài liệu này chắc chắn không thể tránh khỏi hạn chế, thiếu sót. Chúng tôi mong nhận được sự góp ý của các đồng chí và các bạn. Thư góp ý gửi về Vụ Lý luận chính trị, Ban Tuyên giáo Trung ương, số 2B Hoàng Văn Thụ, Hà Nội.
Xin giới thiệu tài liệu với các đồng chí và bạn đọc.
Tháng 02 năm 2013
BAN TUYÊN GIÁO TRUNG ƯƠNG
NHÀ XUẤT BẢN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA - SỰ THẬT