Năm 1990, giáo trình “Cơ sở Thông tin học" của tác giả lần đầu tiên được xuất bản. Sự ra đời của cuốn sách đã kịp thời đáp ứng với yêu cầu đổi mới nội dung chương trình và nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ ngành thông tin - thư viện ở trường Đại học Văn hoá Hà Nội lúc bấy giờ. Từ đó đến nay cuốn sách trở thành một trong những tài liệu phục vụ cho hoạt động học tập, giảng dạy của các hệ đào tạo cán bộ ngành thông tin - thư viện.
Mười năm qua, sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ, đặc biệt là việc ứng dụng rộng rãi công nghệ thông tin vào hoạt động thông tin - thư viện đã làm nảy sinh nhiều vấn đề mới, tạo ra bước phát triển mới trong lý luận và thực tiễn của thông tin học và hoạt động thông tin khoa học. Ngoài ra sự nghiệp đào tạo cán bộ thông tin - thư viện cũng đang đặt ra những yêu cầu mới, cao hơn về chất lượng. Vì vậy chúng tôi thấy cần phải viết lại cuốn “Cơ sở Thông tin học” dưới góc độ của ngày hôm nay. So với lần xuất bản năm 1990, lần này cuốn sách được cập nhật, bổ sung thêm nhiều nội dung mới, đồng thời các chương mục được cấu trúc lại cho khoa học, chặt chẽ, logic hơn và với nội dung đó, cuốn sách có thể mang tên mới, gọn hơn: "Thông tin học".
“Thông tin học” cung cấp những kiến thức cơ bản, hệ thống về thông tin và thông tin học, cũng như những vấn đề về lý luận và phương pháp của các quá trình xử lý và khai thác thông tin. Nội dung cuốn sách được cơ cấu thành ba phần, bao gồm 7 chương.
Phần một gồm chương 1 và chương 2, giới thiệu tổng quát về khái niệm thông tin, các quá trình thông tin, thông tin học và những vấn đề liên quan đến quan hệ giữa thông tin và tiến bộ xã hội.
Các khái niệm về thông tin, thuộc tính của thông tin và các quá trình thông tin được trình bày khá chi tiết ở chương 1 và được xem là đối tượng và phạm vi nghiên cứu chủ yếu của thông tin học. Lịch sử phát triển của thông tin được trình bày trong sự gắn bó hữu cơ với lịch sử phát triển của kỹ thuật và công nghệ truyền tin. Các khoa học liên quan như lý thuyết thông tin, điều khiển học, ngôn ngữ học, tin học được giới thiệu với những nội dung tổng quát để nói lên rằng khoa học thông tin là một khoa học đa ngành ở trình độ cao. Dây chuyển thông tin tư liệu được trình bày như là một quá trình thông tin trong hoạt động thông tin khoa học, đồng thời cũng là giới thiệu mở đầu cho các quá trình xử lý và khai thác thông tin sẽ được trình bày chi tiết ở phần hai. Ngoài ra tác giả cũng điểm qua lịch sử phát triển của thông tin học và hoạt động thông tin khoa học ở Việt Nam.
Ở chương 2, bên cạnh việc khẳng định vai trò của thông tin là nguồn lực phát triển của kinh tế và xã hội, là cơ sở của hoạt động quản lý điều hành, còn giới thiệu những vấn đề xã hội mới nổi lên dưới tác động của bùng nổ thông tin và công nghệ thông tin hiện đại như: kinh tế thông tin, thị trường thông tin, hiện tượng tin học hoá xã hội và xã hội thông tin.
Phần hai gồm các chương 3, 4, 5, 6, trình bày các quá trình xử lý, lưu trữ, khai thác, phổ biến và sử dụng thông tin. Đó cũng chính là những vấn đề lý luận và phương pháp luận cơ bản của thông tin học. Nội dung được trình bày ở đây tuân theo một logic chặt chẽ: các loại hình tài liệu gắn với nguồn tin và vấn đề bổ sung vốn tư liệu, xử lý thông tin gắn với sản phẩm thông tin mà nó tạo ra, lưu trữ thông tin là để phục vụ cho việc tìm tin, các cơ quan đơn vị thông tin có trách nhiệm đảm bảo các dịch vụ thông tin phục vụ cho đối tượng người dùng tin. Nội dung của các chương này được trình bày trên quan điểm cơ bản hệ thống, đồng thời cập nhật những vấn đề mới nhất trong hoạt động thông tin dưới tác động của công nghệ thông tin hiện đại như: các sản phẩm thông tin điện tử, khổ mẫu biên mục đọc máy MARC, hệ thống thông tin on- line, mạng thông tin toàn cầu Internet...
Phần ba là nội dung của chương 7, trình bày những kiến thức cơ bản về các hệ thống thông tin. Xuất phát từ chức năng, nhiệm vụ của tổ chức và quản lý, vai trò của thông tin trong hoạt động quản lý, chương này giới thiệu các hệ thống thông tin quản lý với sự trợ giúp của máy tính điện tử. Đó là các hệ thống thông tin tác nghiệp, các hệ thống thông tin hỗ trợ quyết định, hệ thống thông tin điều hành và hệ chuyên gia.
Cuốn sách này được viết trên cơ sở cuốn sách cùng tên của tác giả xuất bản năm 1990, các bài giảng về Thông tin học mà tác giả trình bày cho sinh viên ngành thông tin - thư viện bậc đại học và cao học, ở trường Đại học Văn hoá Hà Nội và một số kết quả nghiên cứu của tác giả từ năm 1991 đến nay.
Trong quá trình biên soạn cuốn sách chúng tôi nhận được sự đóng góp chân tình của các đồng nghiệp ở bộ môn Thông tin học, khoa Thông tin - thư viện, các chuyên gia đang làm việc tại các trung tâm thông tin, thư viện. Cho phép tôi được bày tỏ lời cám ơn chân thành.
Mặc dù đã có nhiều cố gắng, song cuốn sách không thể tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong sự góp ý của đồng nghiệp và bạn đọc để cuốn sách được tốt hơn.
Hà Nội, tháng 5 năm 2000
TÁC GIẢ
Là một nhà triết học nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc, Khổng Tử và triết lý Nho giáo của ông đã để lại dấu ấn mạnh mẽ không chỉ trong văn hóa Trung Quốc mà còn trên khắp thế giới
Thống kê học có nhiều quy luật và hằng số chẳng những rất thú vị mà còn gây ngạc nhiên. Chúng ta đã biết những trị số 0.05 để tuyên bố một khám phá, hay hằng số 1.96 của phân bố chuẩn có ảnh hưởng đến cuộc sống như thế nào. Nhưng có lẽ ít ai biết được quy luật 37%. Đây là một quy luật mới được tái khám phá, nhưng có nhiều ứng dụng trong y khoa, khoa học, tìm nhân viên, thậm chí... tình yêu.
Việc đọc sách không chỉ giúp chúng ta nâng cao trí tuệ và kiến thức, mà còn có thể đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện tình cảm và mối quan hệ của chúng ta.
Bạn có biết rằng việc ăn chay trường kỳ không chỉ giúp bạn cải thiện sức khỏe, mà còn góp phần bảo vệ môi trường và động vật? Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn những lợi ích tuyệt vời của việc ăn chay trường kỳ, cũng như những mẹo để duy trì thói quen này.
Thực phẩm tươi luôn là lựa chọn hàng đầu của mọi người trong việc bảo vệ sức khỏe và đảm bảo chất lượng cuộc sống.
Đọc sách bằng máy đọc sách có nhiều lợi ích đáng kể. Dưới đây là một số lợi ích chính khi sử dụng máy đọc sách...
Trong cuộc sống hối hả và áp lực hiện nay, chúng ta thường dễ mắc các vấn đề sức khỏe và trở nên phụ thuộc vào các biện pháp y tế truyền thống. Nhưng bạn có biết rằng cơ thể chúng ta có khả năng tự chữa lành và phục hồi? Trong bài blog này, chúng ta sẽ khám phá sức mạnh của cơ thể tự chữa lành và cách tận dụng nó để duy trì và nâng cao sức khỏe của chúng ta.
Thực phẩm sạch là một khái niệm ngày càng được quan tâm và ưa chuộng trong xã hội hiện đại. Đối với sức khỏe con người, việc tiêu thụ thực phẩm sạch mang lại nhiều lợi ích to lớn. Bài viết này sẽ trình bày về những lợi ích đó trong một phạm vi 5000 từ, từ vai trò của thực phẩm sạch trong việc cung cấp chất dinh dưỡng quan trọng cho cơ thể đến khả năng giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.
