Phòng và chữa các chứng bệnh đau lưng

Cuốn sách "Phòng và chữa các chứng bệnh đau lưng" do tác giả Vũ Quang Bích và cộng sự biên soạn đã đề cập đến một loạt chứng bệnh khá phổ biến nhưng lại đa dạng, phức tạp về hình thái bệnh lý cũng như điều trị và dự phòng, thường xuyên gặp ở hầu hết các cơ sở y tế và trong từng gia đình.

Đây là một loại chứng bệnh không chỉ thuộc một chuyên ngành nào nhất định, mà nó là một hội chứng của nhiều bệnh thuộc các chuyên khoa khác nhau, thậm chí nhiều khi chỉ là những đợt sóng dội lên của quá trình lão hóa đĩa đệm cột sống thắt lưng. Do đó, người bệnh đau thắt lưng thường được mang nhiều tên bệnh với hướng dẫn giải thích khác nhau của các thầy thuốc chuyên khoa, với những khái niệm chuyên ngành riêng biệt và đã từng được chạy chữa bằng bao nhiêu biện pháp, thuốc men Đông Tây y khác nhau.

Các tác giả đã nghiên cứu, tổng hợp, hệ thống lại tất cả các khái niệm Đông Tây y từ xưa đến nay, dựa trên những cơ sở khoa học hiện đại với những kết quả nghiên cứu chuyên ngành của nhiều tác giả có tiếng trên thế giới cũng như trong nước.

Phần đại cương đã được trình bày cô đọng những đặc điểm chủ yếu có liên quan đến đau thắt lưng về các lĩnh vực mô phôi, giải phẫu, vi cấu trúc, sinh hóa và sinh cơ học của đĩa đệm cột số thắt lưng.

Về mặt thực hành lâm sàng, các tác giả đã mô tả tỷ mỉ về triệu chứng học, những biện pháp chẩn đoán bổ trợ cần thiết (nhất là loại đau lưng do nguồn gốc đĩa đệm cột sống như hư đĩa đệm, lồi và thoát vị đĩa đệm cũng như một số bệnh lý hay khuyết tật của đĩa đệm cột sống thắt lưng).

Về phần chữa bệnh, các tác giả đã viết sâu về các biện pháp điều trị với những chỉ định thích hợp cho từng loại đau lưng, trên nền kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền dân tộc, điều trị bảo tồn cũng như phẫu thuật và phương pháp hóa - tiêu nhân (chimionucléolyse) bằng cách tiêm vào đĩa đệm một loại men (ví dụ men đu đủ chymopapaine...) để tiêu hủy nhận nhầy thay cho phẫu thuật lấy bỏ đĩa đệm thoát vị. Các thầy thuốc đa khoa Đông Tây y, các bác sĩ chuyên khoa thuộc chuyên ngành liên quan, kể cả người bệnh đau lưng có thể tìm hiểu danh mục và cách sử dụng các loại thuốc giảm đau chung và biệt dược, đơn thuốc Đông Nam y cùng với châm cứu, bấm huyệt, xoa bóp, kéo giãn cột sống, lý liệu, laser, thể dục liệu pháp cần thiết để vận dụng chỉ định cho từng căn nguyên đau lung.

Điều không kém phần quan trọng đối với đau thắt lưng là các phương pháp phục hồi chức năng cho cột sống thắt lưng sau điều trị bảo tồn và phẫu thuật bằng các dụng cụ chỉnh hình chuyên dụng, song song với phương pháp tự tập luyện của bệnh nhân có hướng dẫn của thầy thuốc, đặc biệt là phương pháp dự phòng đau thắt lưng cho mọi lứa tuổi, kể từ tuổi trẻ thơ tới tuổi học đường bằng những phong cách sinh hoạt chung (ngồi, nằm, đi, đứng...), một cách khoa học dưới sự hướng dẫn của các bậc cha mẹ và thầy cô giáo, với những ghế ngồi, bàn học có cấu trúc khoa học chỉnh hình thích hợp. Dự phòng đau lưng còn có ý nghĩa lớn đối với y học quân sự: bảo đảm sức chiến đấu cho các binh chủng (xe cơ giới, xe tăng, nhảy dù, kỵ binh, đặc công...); y học thể dục - thể thao: bảo đảm đĩa đệm cột sống cho các vận động viên, các cầu thủ thuộc các môn chạy, nhảy, cử tạ, đua ngựa, đua thuyền; y học nghề nghiệp đối với các loại nghề mà bắt buộc cột sống phải thường xuyên gánh chịu sức nặng và tư thế bất lợi, y học nghệ thuật đảm bảo sự linh động và giảm xóc cho cột sống của các nghệ sĩ thuộc các môn và yêu cầu nghệ thuật đòi hỏi cột sống phải thực hiện những động tác phối hợp vô cùng phức tạp, kỳ dị, vượt lên quá xa các trường hoạt động sinh lý bình thường của đĩa đệm cột sống con người (nghệ sĩ xiếc, uốn dẻo, vũ ba lê, múa trên sân băng, thể dục tự do...).

Tất cả nội dung trên đây đều được các tác giả đề xuất theo nhiều góc cạnh khác nhau và định hướng được các phương thức dự phòng và chữa bệnh cho từng loại căn nguyên đau lưng thuộc nhiều chuyên ngành khác nhau, hữu ích cho mọi người, tất nhiên không thể đáp ứng được tất cả những gì cần thiết cho người đọc.

Tóm lại cuốn Phòng và chữa các chứng bệnh đau lưng này là một trong những cuốn sách chuyên đề đầu tiên về bệnh lý đĩa đệm cột sống, đầy đủ về cơ sở cơ bản với những hiểu biết và khái niệm mới, phổ biến được nhiều kinh nghiệm nghiên cứu lâm sàng của chính các tác giả và của Bộ môn - Khoa Thần kinh.

GS. ĐẶNG ĐÌNH HUẤN

Nguyên chủ tịch Hội Thần kinh - Tâm thần và Phẫu thuật thần kinh Việt Nam