Trong xây dựng cơ bản, hàn kim loại là một trong những quá trình công nghệ chủ yếu. Nhờ có các phương pháp hàn mà từ các cấu kiện bê tông cốt thép và các kết cấu thép, người ta đã xây dựng nên những ngôi nhà và công trình có khẩu độ ngày càng mở rộng với không gian kiến trúc lớn. Trong lắp đặt các hệ thống cấp thoát nước và thiết bị công nghệ như trong xây dựng các công trình cầu, bến cảng tầu và hàng không, các cống và đập thuỷ lợi... không thể không sử dụng đến công tác hàn dưới dạng này hay dạng khác. Có thể nói hàn kim loại ngày nay đã trở thành một lĩnh vực kỹ thuật phổ biến trong các ngành công nghiệp, xây dựng cơ bản và phục vụ đời sống.
Những năm qua, Viện khoa học Kỹ thuật xây dựng và Liên hiệp các Xí nghiệp lắp máy thuộc Bộ Xây dựng, được sự hợp tác của các trường đại học và trung học chuyên nghiệp, các tổng công ty xây dựng và các cơ sở sản xuất của các ngành hữu quan, đã có những cố gắng nhằm làm cho tốc độ và chất lượng của công tác hàn ngày càng tiến bộ. Điều đó không chỉ đòi hỏi ở sự đổi mới các biện pháp công nghệ cũng như các thiết bị và dụng cụ về hàn, mà còn đòi hỏi phải đào tạo được một đội ngũ đông đảo những người thợ hàn có tài năng trong thực hành, tỉnh thông về lý thuyết. Cuốn "Sổ tay thợ hàn" do kỹ sư Nguyễn Bá An, một chuyên gia có nhiều kinh nghiệm về hàn công tác tại Viện khoa học Kỹ thuật xây dựng thuộc Bộ Xây dựng biên soạn sẽ đáp ứng một phần yêu cầu đó.
Bằng phương pháp thể hiện dưới hình thức biểu bảng; cuốn "Sổ tay thợ hàn" đã đúc kết những vấn đề cơ bản về kiến thức: lý thuyết cũng như những kinh nghiệm thực tiễn của công tác hàn trong những năm qua, những tiến bộ kỹ thuật trên cơ sở các sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, hợp lý hoá sản xuất ở trong và ngoài nước đã được ứng dụng rộng rãi ở nước ta.
"Sổ tay thợ hàn" có các chương về phân hạng kim loại, liên kết hàn và mỗi hàn, vật liệu hàn, thép và tính hàn của thép, trong đó khái quát các dạng hàn khác nhau, các dạng liên kết hàn và mối hàn, các loại dây thép hàn, que hàn, thuốc hàn, các tính chất cơ lý hoa chủ yếu của các loại thép trong xây dựng và tính hàn của chúng.
Các chương về thiết bị và dụng cụ hàn đã để cập những đặc trưng cơ bản của các loại thiết bị và dụng cụ dùng trong công tác hàn, công dụng của chúng và hướng dẫn việc lựa chọn hợp lý từng loại dụng cụ và thiết bị khi thực hiện các phương pháp hàn khác nhau.
Các chương hàn về điện, hàn kết cấu kim loại, hàn hơi và cắt hơi, trình bày chi tiết vấn đề về kỹ thuật hàn với các trình độ khác nhau, từ thủ công, nữa cơ giới đến cơ giới và của các dạng hàn với các loại hình kết cấu khác nhau cùng với các tiến bộ kỹ thuật đã được ứng dụng trong thời gian qua ở nước ta.
Các chương về kiểm tra chất lượng hàn và an toàn trong công tác hàn đã giới thiệu tóm tắt các nguyên nhân gây hư hỏng và các phương pháp kiểm tra chất lượng mối hàn, phương pháp đánh giá chất lượng hàn, các biện pháp an toàn đối với người công nhân hàn khi sử dụng và vận hành các dụng cụ và thiết bị về hàn.
Cuốn sách là tài liệu bổ ích trong công tác đào tạo và thực hiện nâng cao trình độ cho công nhân trên các công trường xây lắp.
PTS. KHKT, LÊ HỮU ĐỖ
