Giáo trình ô nhiễm môi trường đất và biện pháp xử lý

Đất là một tài nguyên vô giá mà tự nhiên đã ban tặng cho con người để sinh tồn và phát triển. Trên quan điểm sinh thái và môi trưởng, đất là một nguồn tài nguyên tái tạo, một vật thể sống. động, một “vật mang" của các hệ sinh thái tồn tại trên Trái Đất. Do đó, con người tác động vào đất cũng chính là tác động vào tất cả các hệ sinh thái mà đất đang "mang" trên mình nó. Đất là tư liệu sản xuất, là đối tượng lao động, là vật mang được đặc thù bởi tinh chất độc đáo mà không vật thể tự nhiên nào có được – đó là độ phì nhiêu. Chính nhờ tính chất độc đảo này mà các hệ sinh thủ đã và đang tồn tại, phát triển, kết trái và xét cho cùng, cuộc sống của loài người cũng phụ thuộc vào tính chất "độc đáo" này của đất.

Đất cùng với con người đã đồng hành qua các nền văn minh nông nghiệp khác nhau, từ nền nông nghiệp sơ khai vào buổi bình minh của loài người đến nền nông nghiệp được áp dụng các tiến bộ về khoa học và công nghệ cao như hiện nay.

Một thực tế hiển nhiên là con người được sinh ra trên mặt đất, sống và lớn lên nhờ vào đất, khi chết lại trở về với đất. Thế nhưng không ít người lại thờ ơ với đất, không hiểu đất quý giả như thế nào và vì sao chúng ta phải bảo vệ tài nguyên đất. Do đó nhiều vùng đất đai rộng lớn ở trung du và miền núi đã bị xói mòn, rửa trôi mất khả năng sản xuất. Nhiều vùng đất màu mỡ ở đồng bằng, ven đô thị, gần khu công nghiệp, làng nghề đã và đang bị ô nhiễm bởi phân bón hoá học, hoá chất bảo vệ thực vật và các chất thải nguy hại.

Bởi vậy, vấn đề đặt ra cho chúng ta là phải xem xét lại mối quan hệ của mình với tài nguyên đất, trên cơ sở đó có những giải pháp điều chỉnh các tác động đến đất trên quan điểm phát triển bền vững có cân nhắc tất cả các khía cạnh kinh tế, xã hội và MT.

Cuốn giáo trình “Ô nhiễm môi trường đất và các biện pháp xử lý" do GS. TS. Lê Văn Khoa làm chủ biến nhằm cung cấp cho giảng viên, sinh viên các trường đại học, cao đẳng và bạn đọc một cách hệ thống những kiến thức cơ bản, cập nhật về sinh thái – môi trường đất và các vấn đề về ô nhiễm môi trường đất trong bối cảnh của biến đổi khí hậu toàn cầu và tiến trình đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Khi đề cập đến các vấn đề môi trường, thường đề cập tới 3 mức độ: ô nhiễm, suy thoái và sự cố. Nội dung chính của cuốn sách này chủ yếu đề cập đến các loại hình ô nhiễm, những nguyên nhân và hậu quả, các vấn đề về suy thoái môi trường đất chủ yếu là liệt kê, không đi sâu phân tích. Đặc biệt cuốn sách giới thiệu một cách có hệ thống những công nghệ truyền thống và hiện đại trong xử lý và cải tạo đất bị ô nhiễm. Đồng thời nhấn mạnh đến công nghệ xử lý đất ô nhiễm bằng các tác nhân sinh học – một viễn cảnh của tương lai do chi phí thấp, thần thiện với môi trường và đang nhận được sự quan tâm lớn của nhiều nhà khoa học trên thế giới.

Cuốn sách chắc chắn còn những sai sót, các tác giả rất mong nhận được những ý kiến đóng góp quý báu của các bạn đọc. Mọi ý kiến đóng góp xin gửi về Công ty Sách Đại học - Dạy nghề, Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam, 25 Hàn Thuyên, Hà Nội.